Nghệ thuật gấp giấy Origami là một hình thức nghệ thuật sáng tạo được ưa chuộng bởi người dân Nhật Bản. Đối với người Nhật, đây không chỉ là một cách kinh doanh mà còn là cách để họ giải tỏa căng thẳng và cho tâm trí thời gian thư giãn, tĩnh tâm. Cùng JapanBiz điểm qua hình thức truyền cảm hứng của nghệ thuật gấp giấy này.
Định nghĩa về origami
1. Origami là gì?
Origami là nghệ thuật gấp giấy của Nhật Bản. Tên của bộ môn nghệ thuật này bắt nguồn từ các từ tiếng Nhật “ori” (gấp) và “kami” (giấy). Origami truyền thống bao gồm gấp một tờ giấy vuông (thường có một mặt màu) thành một tác phẩm điêu khắc mà không cần cắt, dán, dán hoặc thậm chí đánh dấu nó.
Origami đã có từ rất lâu đời và được truyền lại qua nhiều thế hệ người dân Nhật Bản. Nghệ thuật gấp giấy này có thể tạo ra bất cứ hình ảnh nào mà người gấp cảm thấy yêu thích và có mong muốn sáng tạo. Origami có thể sử dụng để trang trí nhà cửa, dạy học hay đơn giản chỉ là để thỏa mãn đam mê của một người mà thôi.
2. Origami ra đời như thế nào?
Những sáng tạo từ một số quốc gia đã giúp định hình origami thành một nghệ thuật gấp giấy như hiện nay.
Loại hình origami đầu tiên ra đời tại Trung Quốc vào khoảng năm 900 khi các loại tiền nhân dân tệ bằng giấy hay vàng cốm, là một mặt hàng chủ lực trong các đám tang truyền thống của Trung Quốc ngày xưa. Được tạo ra bằng cách tỉ mỉ gấp vàng hoặc giấy màu vàng thành tiền tệ dạng thỏi, những đồ trang sức phù du này được làm thủ công với mục đích ném vào lửa khi kết thúc buổi lễ. Cuối cùng, gấp giấy sẽ trở thành một thông lệ.
Mặc dù tương tự như origami của Nhật Bản, nghệ thuật gấp giấy hiện đại hơn của Trung Quốc thể hiện sự quan tâm đến việc thể hiện các đồ vật vô tri vô giác, như thuyền và hộp. Nghệ thuật gấp giấy phát triển ở nhiều quốc gia và dần du nhập vào Nhật Bản ở thế kỷ thứ VI. Trong thời gian này, tập tục gấp giấy nổi lên như một nghi lễ của Thần đạo. Mãi cho đến Thời kỳ Edo của Nhật Bản (1603 – 1868), origami mới được coi là một hoạt động và hình thức nghệ thuật nhàn nhã.
Giống như tranh in khắc gỗ của Nhật Bản từng rất được ưa chuộng tại Nhật Bản, các tác phẩm origami thường có hoa, chim và các họa tiết dựa trên thiên nhiên khác. Những chủ đề này cũng phổ biến trong origami đương đại, điều này vẫn đúng với tập quán truyền thống của Nhật Bản theo mọi cách trừ một điều: ban đầu, tập tục này cho phép các nghệ sĩ cắt các tờ giấy một cách có chiến lược. Tuy nhiên, ngày nay, origami thực sự được điêu khắc hoàn toàn thông qua các nếp gấp. Sự thay đổi này là nhờ người Nhật tiếp thu sự sáng tạo của người châu Âu trong môn gấp giấy này.
Origami ngày nay đã trở thành biểu tượng văn hóa nổi bật của Nhật Bản
Nhật Bản từ lâu luôn nổi tiếng với việc biết cách mang những loại hình văn hóa đậm chất bản xứ của mình ra với thế giới. Văn hóa Nhật Bản tạo sự tò mò và lôi cuốn sự tìm hiểu của người nước. Origami ngày nay đã trở thành một biểu tượng văn hóa nổi bật và mang lại nhiều giá trị tích cực cho đời sống con người nơi đây.
1. Origami Nhật Bản là hình thức rèn luyện giúp thuyên giảm sự căng thẳng tâm lý
Để có thể tạo nên những hình origami đẹp và tinh tế đòi hỏi ở người gấp sự tỉ mỉ và tập trung cao độ. Bạn có thể không khéo tay nhưng sự chuyên tâm và không ngừng rèn luyện có thể giúp bạn tạo nên những hình gấp cực kỳ ấn tượng. Đó là việc sử dụng origami cho việc kinh doanh hay trao đổi văn hóa. Origami còn phổ biến ở Nhật Bản vì được biết đến như một cách để giảm căng thẳng và rèn luyện sự tập trung cho người tham gia. Trong các bệnh viện hiện nay cũng sử dụng origami như một liệu pháp trị liệu tâm lý dành cho bệnh nhân.
Loại hình gấp giấy nghệ thuật origami là một niềm tự hào to lớn của người dân Nhật Bản. Khách du lịch khi đến với xứ sở Phù Tang đều đến tham quan các làng nghề hay những nơi trưng bày các tác phẩm giấy gấp nghệ thuật của quốc gia này. Họ cũng lựa chọn các sản phẩm thủ công tỉ mỉ và nghệ thuật này làm quà tặng cho người thân và bạn bè của mình khi đến Nhật Bản tham quan, du lịch.
2. Origami giúp giáo dục trẻ em Nhật
Để có thể tạo nên một tác phẩm giấy gấp đẹp và nghệ thuật, người gấp phải tập trung cao độ và tạo ra những nếp gấp chính xác chỉ một lần duy nhất. Chính vì thế, theo người dân Nhật Bản, những người có khả năng gấp giấy giỏi đều có trí tưởng tượng rất tốt, khả năng thẩm mỹ cao cũng như có kiến thức về không gian ba chiều. Vậy nên các bậc cha mẹ Nhật thường chú trọng rèn luyện kỹ năng gấp giấy cho con trẻ từ sớm.
Người Nhật Bản hiện nay còn sử dụng origami làm phương pháp giáo dục cho trẻ em. Người Nhật tin rằng cho trẻ luyện tập gấp giấy nghệ thuật là một cách tốt để trẻ có thể phát triển khả năng tư duy sáng tạo của mình một cách tốt. Trẻ có thể rèn luyện khả năng logic, tính toán để tạo nên những hình ảnh thu hút. Trẻ cũng làm quen từ sớm với các loại hình học trừu tượng và có thể tư duy nhanh hơn.
Khi mới xuất hiện, origami chỉ được coi như trò chơi giải trí khi sử dụng những vật liệu đơn giản có thể sáng tạo ra những hình thù độc đáo. Đến khi phương pháp gấp giấy trở nên phổ biến, người ta đã ý thức rõ ràng hơn về những giá trị tốt đẹp mà origami có thể mang lại bên cạnh việc tạo ra những bức hình giấy nghệ thuật.
3. Origami Nhật Bản giúp rèn luyện đạo đức con người
Nếu bạn là người có đam mê tìm hiểu về các sản phẩm của người Nhật thì sẽ biết rằng tỉ mỉ và cẩn thận trong từng chi tiết là đặc trưng của họ. Chính vì thế mà không có gì quá khó hiểu khi người Nhật rèn luyện origami nhiều hơn mỗi ngày để có thể trau dồi sự tỉ mỉ – một đức tính tốt đẹp cho bản thân mình.
Origami không chỉ là một trò tiêu khiển hay làm đồ trang trí thông thường, mà nó trở thành một loại hình nghệ thuật, kích thích sự sáng tạo và phóng tác của người nghệ sĩ. Nó cho bạn thời gian để thư giãn và trau dồi khả năng sáng tạo, suy nghĩ của bản thân. Người có khả năng gấp giấy tốt còn là những người cực kỳ kiên trì và nhẫn nại. Đây đều là những đức tính tốt đẹp giúp bạn đạt được thành công trong cuộc sống.
Để có thể hoàn thành một tác phẩm origami, điều cần đầu tiên chính là kiên trì. Việc gấp giấy không hề đơn giản đặc biệt là với những sản phẩm cầu kỳ, rèn luyện cho người gấp sự nhẫn nại, kiên nhẫn trong quá trình gấp. Có lẽ vì lý do đó mà ngay từ trong giáo dục mẫu giáo, trẻ em Nhật Bản đã được hướng dẫn học gấp giấy từng chút một. Hơn nữa nó kích thích khả năng sáng tạo và tư duy, nên việc đưa môn nghệ thuật này vào trường học đã được Nhật Bản lựa chọn.
Do đó, không ngoa khi nói rằng phương pháp gấp giấy nghệ thuật origami ngày nay gần như đã phổ biến ở mọi khía cạnh đời sống người dân xứ sở Phù Tang. Người Nhật có thể sử dụng origami trong nhiều trường hợp với nhiều mục đích khác nhau, phù hợp với tính cách và con người của họ. Kể cả bạn cũng vậy, hãy thử bắt đầu bằng việc gấp giấy với các hình ảnh đơn giản để nhận ra kết quả đầy khác biệt của hình thức nghệ thuật này nhé.
Tìm hiểu thêm về văn hoá Nhật Bản:
Ý kiến