Kaiten Sushi hay còn gọi là sushi băng chuyền Nhật Bản, là một trong những đóng góp nổi tiếng nhất của Nhật Bản cho thế giới ăn uống. Sushi không chỉ là một món ăn ngon mà còn trở thành một nét văn hóa thú vị của xứ sở Phù Tang. Vậy hình thức ăn sushi này có gì đặc biệt? Sushi băng chuyền được thế giới đón nhận như thế nào?
Mục lục
Sushi băng chuyền Nhật Bản
1. Đôi nét về hình thức sushi băng chuyền Nhật Bản
Sushi băng chuyền Nhật Bản – Kaiten Sushi, là phong cách ăn uống phổ biến ở Nhật Bản, nơi các đĩa sushi quay trên băng chuyền ngay trước mặt thực khách. Bắt nguồn từ đầu những năm 1900, hình thức sushi này đã cách mạng hóa cách mọi người dùng bữa, khiến sushi trở nên dễ tiếp cận hơn và giá cả phải chăng đối với người bình thường.
Khái niệm ăn sushi băng chuyền này thực tế có thể hiểu một cách rất đơn giản: thực khách ngồi tại quầy bar hoặc bàn xung quanh băng chuyền và chọn món khi đồ ăn đi ngang qua. Mỗi món ăn được định giá dựa trên màu sắc của nó, với các màu sắc khác nhau đại diện cho các mức giá khác nhau. Thực khách cũng có thể gọi món từ thực đơn hoặc trực tiếp từ các đầu bếp sushi phía sau quầy.
Ở Nhật Bản, các nhà hàng sushi băng chuyền được biết đến với bầu không khí nhanh chóng và chất lượng sushi vẫn được đảm bảo. Nhiều nhà hàng chỉ sử dụng những nguyên liệu tươi ngon nhất, bao gồm cá có nguồn gốc địa phương và các loại hải sản khác. Sushi thường được chuẩn bị ngay trước mặt thực khách, mang đến cho họ một màn trình diễn ẩm thực đầy lôi cuốn.
Một trong những điểm hấp dẫn nhất của sushi băng chuyền là giá cả phải chăng. Với những chiếc đĩa có giá từ 100 yên, sẽ dễ dàng hơn rất nhiều để thử các món ăn khác nhau mà không tốn quá nhiều tiền. Điều này đã làm cho sushi băng chuyền trở thành một lựa chọn phổ biến cho cả người dân địa phương và khách du lịch.
Trong những năm gần đây, sushi băng chuyền đã lan rộng ra ngoài biên giới Nhật Bản, với nhiều chuỗi cửa hàng quốc tế mọc lên ở các thành phố trên khắp thế giới. Mặc dù những nhà hàng này có thể không mang lại trải nghiệm đích thực giống như các đối tác Nhật Bản, nhưng họ mang đến hương vị văn hóa và ẩm thực Nhật Bản cho những người không thể đến Nhật Bản.
2. Hành vi khách hàng thay đổi văn hóa sushi ở Nhật Bản
Ngày nay ở Nhật Bản có một xu hướng mới đang có xu hướng hạn chế các hệ thống băng chuyền truyền thống. Dường như như khách hàng Nhật Bản không còn muốn lấy bất kỳ món ăn nào ra khỏi băng chuyền, thay vào đó, họ chọn sử dụng nó như một hộp trưng bày xoay tròn khổng lồ. Khách hàng hiện đang chỉ vào món sushi hoàn toàn có thể ăn được như thể chúng là bản sao sushi bằng nhựa và gọi món với nhân viên phục vụ.
Xu hướng mới dường như bị ảnh hưởng bởi hệ thống gọi món bằng bảng cảm ứng cực kỳ phổ biến được cung cấp bởi một số chuỗi kaiten sushi trong những năm gần đây. Bảng cảm ứng được lắp đặt tại các gian hàng ăn uống cho phép khách hàng cuộn qua nhiều lựa chọn sushi khác nhau và thậm chí theo dõi hóa đơn trong suốt bữa ăn. Một ưu điểm bổ sung cho hệ thống này là đơn hàng sẽ được chuyển thẳng đến đầu bếp sushi, người sau đó sẽ chế biến sushi, đảm bảo thời gian tối thiểu giữa bàn tay lành nghề của đầu bếp và vị giác khó tính của khách hàng.
Điều chỉnh mang tính kỹ thuật này đối với truyền thống kaiten sushi gần 60 năm tuổi hiện đang ảnh hưởng đến các nhà hàng sushi băng chuyền trên khắp Nhật Bản. Ở một quốc gia mà sự hài lòng của khách hàng là tối quan trọng, các chủ doanh nghiệp không có màn hình cảm ứng đang đáp ứng các đơn đặt hàng sushi mới làm bằng hệ thống đặt hàng sushi trực tiếp.
Những khách hàng muốn gọi món mới chỉ cần nhìn vào những chiếc đĩa đang quay xung quanh, gọi nhân viên phục vụ đến, sau đó chỉ vào những món họ thích và yêu cầu nhà hàng chuẩn bị. Kiểu gọi món này chỉ mới được biết đến gần đây, nhưng hiện nay ở Tokyo, cách thức này đã trở nên phổ biến đến mức nhiều nhân viên phục vụ thậm chí còn không để ý đến nó nữa.
Các sinh viên trẻ, đàn ông và phụ nữ trung niên và các bà mẹ có con đều yêu thích cách đặt hàng này. Những người được hỏi liệu họ chủ yếu lấy đĩa từ băng chuyền quay vòng hay họ đặt món sushi với nhân viên phục vụ, kết quả cho thấy 61,1% chủ yếu gọi món với nhân viên phục vụ.
Với việc khách hàng thích độ tươi của món ăn hơn so với tốc độ phục vụ, tương lai của kaiten sushi vẫn chưa được xác định. Hiện tại, một số nhà hàng ở Nhật Bản đã vứt bỏ băng chuyền hình bầu dục của họ và trang bị lại cửa hàng của họ bằng màn hình cảm ứng và “đường vận chuyển tốc độ cao” ba tầng đặc biệt nhằm cố gắng làm cho các đơn đặt hàng mới của khách hàng xuất hiện trước mắt họ. Tuy nhiên, xu hướng sushi băng chuyền Nhật Bản trong thời gian tới chắc chắn vẫn sẽ được quyết định bởi chính các thực khách.
Các hệ thống sushi băng chuyền nổi tiếng tại Nhật
1. Hamazushi
Mặc dù chỉ mới được thành lập vào năm 2002 nhưng Hamazushi đã nhanh chóng trở nên nổi tiếng, với hơn 400 địa điểm trên khắp đất nước với mức giá hợp lý nhất tại Nhật Bản: thường chỉ 100 yên/đĩa hai người. Một điểm khác làm nên sự khác biệt của chuỗi nhà hàng này là các video hướng dẫn của họ dành cho người nước ngoài giải thích mọi thứ, từ cách tìm chỗ ngồi, cách gọi món và cách thưởng thức món sushi. Nếu bạn chưa từng đến nhà hàng kaitenzushi trước đây thì những video này sẽ khiến bạn cảm thấy mình như một người chuyên nghiệp ngay lập tức.
Sự kết hợp hương vị tốt nhất có thể là điều mà Hamazushi luôn cố gắng đạt được, đó là lý do tại sao họ có sẵn sáu loại nước tương khác nhau trên mỗi bàn. Theo những người sành sushi, loại nước tương phù hợp có thể làm cho một loại sushi nhất định có hương vị phong phú hơn.
Bạn có thể muốn thử nghiệm với các loại khác nhau và xem bạn có thể khám phá những sự kết hợp nào. Ngoài một danh sách rất dài các món sushi trong thực đơn của họ, Hamazushi còn tự hào về thực đơn món ăn kèm đặc biệt sáng tạo, bao gồm mọi thứ từ khoai tây chiên đến mì ramen và bánh sô cô la.
2. Kurazushi
Được thành lập vào năm 1977, các nhà hàng của Kurazushi được thiết kế trông giống như một kura hay nhà kho truyền thống của Nhật Bản. Kurazushi tập trung rất nhiều vào vấn đề an toàn thực phẩm. Thương hiệu không có hương vị nhân tạo, màu sắc, chất làm ngọt hoặc chất bảo quản được sử dụng trong bất kỳ sản phẩm nào của họ. Mỗi đĩa sushi được đựng trong chiếc hộp hình vòm được cấp bằng sáng chế riêng.
Kurazushi cũng có các lựa chọn sushi, sashimi ít hoặc không có carb, vì vậy nếu bạn đang ăn kiêng nhưng không muốn từ bỏ hoàn toàn carbs thì đây là một nơi tuyệt vời dành cho bạn.
3. Kappazushi
Được thành lập vào năm 1973, Kappazushi nổi tiếng nhờ hai kappa đáng yêu, là linh vật của thương hiệu, được gọi là Ka-kun và Pakko-chan. Một điểm độc đáo của chuỗi nhà hàng này là hợp tác với rất nhiều các thương hiệu thực phẩm nổi tiếng khác trên khắp Nhật Bản, bao gồm các món đặc biệt Halloween, loạt món đặc biệt về cua hoặc các lễ hội ẩm thực theo mùa khác. Đây cũng là một trong số ít chuỗi kaitenzushi mà bạn có thể đặt hàng qua UberEats.
Món ăn nổi tiếng của chuỗi nhà hàng này mà bạn không nên bỏ qua là sushi thịt bò nướng sốt tương tỏi. Với hai lát thịt bò nướng cắt miếng dày đặt trên cơm sushi với hành tây thái lát và nước tương tỏi rưới lên trên. Có vị như một miếng bít tết nhỏ hoàn hảo mang đến cho thực khách trải nghiệm dùng sushi đầy mới lạ.
4. Sushiro
Sushiro được giới thiệu nhiều trong các chương trình truyền hình của Nhật Bản, chủ yếu nhờ vào những đổi mới về sushi và cập nhật thực đơn gần như liên tục. Khai trương vào năm 1984, Sushiro xuất phát từ mong muốn của một đầu bếp truyền thống là cho người khác thưởng thức sushi trong một khung cảnh bình dị hơn. Kể từ đó, thương hiệu đã phát triển để trở thành một trong những chuỗi kaitenzushi lớn nhất và bán chạy nhất tại Nhật Bản.
Các nhà hàng luôn sôi động và mặc dù là các nhà hàng chuỗi, Sushiro vẫn tạo cảm giác thực sự ấm cúng và hấp dẫn cho thực khách. Nhà hàng có thực đơn bằng tiếng Anh, tiếng Trung và tiếng Hàn, vô số món ăn theo mùa để lựa chọn, bao gồm một số món tráng miệng sẽ khiến bạn thích thú và 510 địa điểm trên khắp Nhật Bản. Hầu hết các đĩa sushi chỉ có giá từ 100 yên, Sushiro cũng có thể được đặt qua UberEats.
5. Genki Sushi
Genki Sushi là tên của một nhóm các nhà hàng kaiten sushi: Genki Sushi, Uobei Sushi và Senryo, chỉ có hai địa điểm ở Ibaraki và Tochigi. Được thành lập vào năm 1968, mục tiêu của chuỗi nhà hàng này là quảng bá và chia sẻ niềm vui khi thưởng thức sushi với thế giới, điều mà họ đang đạt được bằng cách có thực đơn bằng tiếng Anh và tiếng Trung, đồng thời mở các địa điểm ở Hoa Kỳ, Hồng Kông và Trung Quốc.
Giá của các món ăn tại Genki Sushi ngang bằng với những loại khác trong danh sách này và các lựa chọn cao cấp của chúng khá sáng tạo với các món ăn như Cá ngừ béo bằm, Gà Tempura Nigiri, Hàu hấp và Hàng cốt lết cá hồi.
Mẹo thưởng thức sushi băng chuyền Nhật Bản
Khi bạn vào bất kỳ chuỗi nhà hàng sushi băng chuyền Nhật Bản nào, bạn có thể chọn một gian hàng hoặc ghế đối diện, nơi bạn sẽ tìm thấy một hộp đũa, khăn giấy ướt, gừng ngâm, nước tương và mù tạt, cũng như nước tự phục vụ hoặc nước nóng, trà. Việc gọi món thường được thực hiện thông qua màn hình bảng điều khiển cảm ứng và món ăn được đặt trên một đĩa đặc biệt. Bạn có thể tự do lấy bất cứ thứ gì đang đến trên băng chuyền.
Khi bạn đã hoàn tất bữa ăn, hãy nhấp vào nút kaikei trên màn hình cảm ứng để thông báo cho nhân viên rằng bạn đã hoàn tất và muốn đến quầy thu ngân. Giá được tính dựa trên tổng số đĩa ăn, với một số đĩa sushi cao cấp, món ăn kèm hoặc món tráng miệng có giá cao hơn. Số lượng đĩa đã ăn thường được nhân viên nhà hàng đếm và tính tiền.
Sự phát triển của sushi băng chuyền Nhật Bản tại các nước trên thế giới
Các chuỗi sushi băng chuyền Nhật Bản đang tăng tốc mở rộng ra nước ngoài, với một số nhà hàng phát triển ở nước ngoài nhanh hơn trong nước nhờ lệnh nới lỏng các hạn chế về Covid-19 và kỳ vọng tăng trưởng thị trường cao hơn.
Food & Life Companies – công ty điều hành Sushiro, chuỗi sushi băng chuyền hàng đầu tại Nhật Bản có kế hoạch mở 50 đến 60 cửa hàng ở nước ngoài trong năm 2023. Chuỗi dự định ra mắt từ 18 đến 22 tại Nhật Bản trong cùng thời kỳ, lần đầu tiên số lần mở cửa ở nước ngoài sẽ vượt quá số lần mở cửa trong nước. Mạng lưới ở nước ngoài của công ty đã đạt 100 cửa hàng vào tháng trước, tương đương khoảng 15% trong số khoảng 630 cửa hàng trong nước.
Kura Sushi – chuỗi sushi băng chuyền xếp hạng thứ hai của Nhật Bản, dự kiến sẽ ra mắt quán ăn đầu tiên tại Trung Quốc đại lục trong năm nay, và mục tiêu sẽ mở 100 chi nhánh tại quốc gia này. Công ty cũng có kế hoạch mở rộng mạng lưới của mình ở Hoa Kỳ và các quốc gia khác, tăng số lượng cửa hàng ở nước ngoài lên 400 từ khoảng 90 vào năm 2030. Điều này sẽ nâng tỷ lệ các địa điểm ở nước ngoài của Kura Sushi lên 40% tổng số cửa hàng, tăng từ khoảng 20%.
Đại dịch đã khiến các nhà điều hành nhà hàng hạn chế mở cửa hàng ở cả Nhật Bản và nước ngoài. Một cuộc khảo sát của Hiệp hội Dịch vụ Thực phẩm Nhật Bản cho thấy tỷ lệ mở cửa trong toàn ngành ở Nhật Bản đã giảm trong hai năm liên tiếp cho đến năm 2021. Việc mở rộng các nhà hàng Nhật Bản ở những quốc gia khác của châu Á cũng đang bị đình trệ.
Vào thời điểm các điều kiện mở cửa thuận lợi trở lại khi một số quốc gia nới lỏng các hạn chế ra ngoài vào năm 2022, các nhà khai thác Nhật Bản phải đối mặt với các điều kiện kinh doanh ngày càng xấu đi tại quê nhà. Đồng yên yếu và chi phí nguyên liệu tăng cao đã làm giảm lợi nhuận khi các nhà hàng sushi băng chuyền lớn thường mua hải sản từ nước ngoài. Kura Sushi công bố khoản lỗ hoạt động hàng năm thứ hai liên tiếp trong năm tài chính kết thúc vào tháng 10. Lợi nhuận hoạt động của F&LC trong năm kết thúc vào tháng 9 đã giảm 56%.
Nhật Bản đã chịu một nền kinh tế giảm phát trong thời gian dài, nhưng ở Trung Quốc và các quốc gia khác vẫn tiếp tục tăng trưởng. Do đó, người ta đặt nhiều kỳ vọng vào ẩm thực Nhật Bản ngoài món sushi băng chuyền Nhật Bản.
Zensho Holdings – công ty điều hành chuỗi bát thịt bò Sukiya và quán ăn băng chuyền Hama-sushi, có kế hoạch mở 469 địa điểm ở nước ngoài trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3, mức tăng 37% hàng năm. Tại Nhật Bản, công ty dự kiến mở 124 cửa hàng, tăng 35%.
Một số nhà điều hành nhà hàng cho rằng việc định giá linh hoạt hơn ở nước ngoài sẽ dễ dàng hơn, nơi việc tăng giá được chấp nhận dễ dàng hơn ở các quốc gia nơi lạm phát đã trở thành tiêu chuẩn. Người tiêu dùng ở Nhật Bản nhạy cảm hơn với việc tăng giá. Đáng chú ý, một số công ty đang gấp rút mở rộng sang Đông Nam Á, như Royal Holdings sẽ mở nhà hàng bát cơm tempura Tenya tại Malaysia. Thương hiệu có kế hoạch ban đầu mở 5 địa điểm thông qua các công ty địa phương. F&LC sẽ thành lập một công ty con tại Jakarta để ra mắt các cửa hàng Sushiro tại Indonesia.
Những điểm bất cập của sushi băng chuyền
Các nhà điều hành chuỗi sushi băng chuyền Nhật Bản đang tìm cách thực hiện hành động nghiêm khắc sau các bài đăng trên mạng xã hội cho thấy hành vi không phù hợp của khách hàng.
Người điều hành chuỗi Hamasushi đã nộp báo cáo thiệt hại cho cảnh sát về một video cho thấy một người đàn ông tại nơi có vẻ là cửa hàng Hamasushi đang cho mù tạt vào món sushi do một khách hàng khác gọi khi món sushi được chuyền qua băng chuyền.
Một chuỗi cửa hàng khác, Sushiro cũng gặp phải vấn đề tương tự, với một đoạn video lan truyền nhanh về cảnh một người đàn ông ngậm miệng chai nước tương và dùng ngón tay chạm vào sushi mà anh ta cho vào miệng.
Nhà điều hành Sushiro Food & Life Companies đã đưa ra một tuyên bố nói rằng họ sẽ tìm cách xác định cửa hàng nơi các hành vi diễn ra và “xử lý nghiêm minh vụ việc như cả vụ án hình sự và dân sự đồng thời sớm tham khảo ý kiến của cảnh sát”.
Các chuỗi sushi băng chuyền Nhật Bản đang có kế hoạch lắp đặt camera phía trên băng chuyền để phát hiện hoạt động có vấn đề và những hành vi mang tính phá hoại của khách hàng.
Sushi băng chuyền Nhật Bản đã mang đến cho thực khách không chỉ của Nhật Bản mà cả các quốc gia khác trên thế giới cơ hội thưởng thức những món ăn thơm ngon và hấp dẫn nhất. Dù còn nhiều bất cập nhưng các hệ thống sushi băng chuyền đang cho thấy nỗ lực không ngừng để cải thiện chất lượng món ăn và dịch vụ khách hàng.
Ý kiến