Chính phủ quốc gia, chính quyền địa phương và các bảo hiểm xã hội của Nhật Bản như bảo hiểm y tế công cung cấp các loại trợ cấp đa dạng và quyền lợi khác nhau cho việc sinh con và chăm sóc trẻ em. Hãy cùng Japanbiz điểm qua một số điểm nổi bật trong chính sách trợ cấp sinh con ở Nhật Bản.
Mục lục
- Trợ cấp cho các lần kiểm tra thai nghén và các xét nghiệm trong thời gian thai kỳ
- Thông tin về các chương trình hỗ trợ sinh con và nuôi dạy trẻ
- Tiền trợ cấp sinh con và chăm sóc trẻ em một lần cho mỗi hộ gia đình
- Các khoản trợ cấp sinh sản
- Các quyền lợi nghỉ phép để chăm sóc con sau sinh
- Quyền lợi nghỉ phép chăm sóc con mới sinh của người bố (bắt đầu từ tháng 10 năm 2022)
- Các quyền lợi đặc biệt trong thời kỳ thai sản và nghỉ phép của cha mẹ
- Miễn phí phí bảo hiểm nhà nước trong thời gian trước và sau sinh con
- Miễn phí phí bảo hiểm y tế quốc gia cho thời gian trước và sau khi sinh con (bắt đầu từ tháng 1 năm 2024)
- Các biện pháp để giảm phần đồng đẳng của phí bảo hiểm y tế quốc gia cho trẻ mẫu giáo
- Các khoản trợ cấp dành cho trẻ em
- Trợ cấp nuôi dưỡng trẻ em
Trợ cấp cho các lần kiểm tra thai nghén và các xét nghiệm trong thời gian thai kỳ
Mỗi tỉnh ở Nhật Bản đều có chính sách cung cấp trợ cấp cho 14 lần kiểm tra thai nghén suốt thai kỳ của sản phụ. Số tiền trợ cấp thay đổi tùy theo địa phương, vì vậy hãy kiểm tra thông tin chi tiết tại văn phòng đô thị nơi mình cư trú để biết chính xác số tiền trợ cấp cho quá trình sinh con ở Nhật như thế nào. Sau khi sinh, tỷ lệ đóng góp về các chi phí y tế cho trẻ em được bảo hiểm y tế công chi trả là 20% đối với những người chưa nhập học tiểu học và 30% đối với những người đã nhập học tiểu học trở lên, và cũng tương tự, mức trợ cấp ở mỗi tỉnh thành là hoàn toàn khác nhau, nó phụ thuộc vào khả năng chi trả của từng địa phương.
Tuy nhiên, kể từ tháng 4 năm 2023, mỗi tỉnh thành tại Nhật Bản sẽ chi trả trợ cấp cho chi phí của lần kiểm tra y tế đầu tiên để xác định thai nghén, với mức trợ cấp lên đến 10,000 yên, đây là mức chi phí dành cho các hộ gia đình có thu nhập thấp như hộ gia đình không phải đóng thuế.
Thông tin về các chương trình hỗ trợ sinh con và nuôi dạy trẻ
Trong đó sẽ bao gồm các quyền lợi hỗ trợ sinh con và nuôi dạy trẻ quốc gia, do các tỉnh thành được quyền quản lý. Một số chính sách chính trong chương trình này phải kể đến là phiếu mua hàng liên quan đến chăm sóc trẻ em hay các vật dụng khác liên quan, trị giá 50,000 yên được cung cấp khi thông báo lần đầu về thai nghén và 50,000 yên khi thông báo về việc sinh con.
Chương trình bắt đầu được triển khai từ tháng 1 năm 2023, nhưng tất cả những gia đình đã sinh con từ sau tháng 4 năm 2022 đều được hưởng quyền lợi này.
Tiền trợ cấp sinh con và chăm sóc trẻ em một lần cho mỗi hộ gia đình
Số tiền thanh toán theo chính sách này hiện nay được ghi nhận ở mức 500,000 yên (giới hạn đến tuần thứ 22 của thai kỳ hoặc cả thời gian sau đó) cho mỗi đứa trẻ nếu trẻ được sinh tại cơ sở y tế phụ trợ được đăng ký trong hệ thống bồi thường y tế sinh nở. Và các trường hợp khác còn lại sẽ được thanh toán ở mức 488,000 yên (đối với những phụ nữ đã sinh con trước tháng 3 năm 2023, mức 500,000 yên thì sẽ được nhận 420,000 yên và mức 488,000 yên sẽ được nhận 408,000 yên).
Tùy thuộc vào quy mô của cơ sở sinh con, một số cơ sở có “hệ thống thanh toán trực tiếp,” trong đó cơ sở y tế hoặc cơ sở khác xử lý đơn yêu cầu và thanh toán trực tiếp cho phụ nữ mang thai, họ sẽ không cần phải chi trả bất kỳ khoản chi phí nào. Trong khi đó, những cơ sở khác có “hệ thống cơ quan nhận” thì phụ nữ mang thai ủy quyền thanh toán cho cơ sở y tế hoặc cơ sở khác nơi cô ấy sẽ sinh con. Phụ nữ mang thai có thể chọn sử dụng hệ thống thanh toán trực tiếp hoặc hệ thống thanh toán bằng đại diện, hoặc gửi yêu cầu trực tiếp đến hội bảo hiểm y tế để nhận khoản thanh toán cho quá trình thai sản của mình.
Điều kiện nhận tiền trợ cấp khi sinh con, nuôi con như sau: Bạn phải có thời gian mang thai ít nhất 4 tháng (85 ngày) trước khi sinh (bao gồm cả sinh non, thai chết lưu, sảy thai, v.v.).
Nếu người mẹ làm việc cho một công ty có liên minh bảo hiểm y tế, họ còn có thể được hưởng các quyền lợi bổ sung do liên minh cung cấp.
Các khoản trợ cấp sinh sản
Nếu người phụ nữ có bảo hiểm y tế (không bao gồm bảo hiểm y tế quốc dân) nghỉ làm để sinh con và không thể nhận được thu nhập từ công ty mà mình đang làm việc thì sẽ được nhận trợ cấp thai sản.
Số tiền được nhận sẽ tương đương với hai phần ba mức lương hằng tháng. Thời gian thanh toán là 42 ngày trước ngày sinh (98 ngày đối với sinh đôi trở lên) và 56 ngày sau ngày sinh. Ngay cả khi có tiền lương, nếu số tiền đó nhỏ hơn hai phần ba, người mẹ vẫn sẽ được trợ cấp khoản chênh lệch giữa tiền lương và tiền trợ cấp.
Các quyền lợi nghỉ phép để chăm sóc con sau sinh
Quyền lợi nghỉ phép chăm sóc trẻ em được cung cấp cho những nhân viên được bảo hiểm bởi bảo hiểm việc làm và họ nghỉ phép theo chế độ nghỉ chăm sóc trẻ em để chăm sóc cho con trẻ vẫn còn dưới một tuổi. Khi sử dụng hệ thống “Nghỉ Phép Chăm Sóc Trẻ Em Papa-Mama Plus”, quyền lợi sẽ được thanh toán cho cả cha và mẹ cho đến khi trẻ đủ 1 năm 2 tháng theo nguyên tắc. Trong một số trường hợp nhất định, như khi trẻ không thể được đăng ký để gửi vào trung tâm chăm sóc trẻ, tiền trợ cấp sẽ được thanh toán cho đến khi trẻ được 2 tuổi.
Chi tiết về số tiền trợ cấp sẽ được tính như sau:
- 67% của mức lương trước khi bắt đầu nghỉ phép sẽ được thanh toán cho đến ngày thứ 180 sau khi bắt đầu nghỉ phép để ở nhà chăm sóc con, và 50% sẽ được thanh toán từ ngày thứ 181 trở đi. Có giới hạn trên và giới hạn dưới cho số tiền được thanh toán. Số ngày được hưởng trợ cấp nghỉ phép chăm sóc trẻ vào thời điểm sinh con sẽ có tổng cộng là 180 ngày, đây là số ngày tối đa đối với tỷ lệ trợ cấp nghỉ phép chăm sóc trẻ là 67%.
- Nếu có tiền lương, số tiền vượt quá 80% của mức lương trước khi bắt đầu nghỉ phép sẽ được giảm bớt bởi [tiền lương + quyền lợi].
- Nếu hơn 80% của mức lương được trả, quyền lợi sẽ không được thanh toán.
Quyền lợi nghỉ phép chăm sóc con mới sinh của người bố (bắt đầu từ tháng 10 năm 2022)
Nếu bạn được bảo hiểm theo bảo hiểm việc làm, bạn có thể được nghỉ phép chăm con sau sinh lên đến 4 tuần (28 ngày) (nghỉ chăm sóc con khi sinh, chia thành 2 lần) trong vòng 8 tuần sau khi sinh con. Nếu đáp ứng được một số yêu cầu nhất định, bạn sẽ được hưởng trợ cấp nghỉ chăm sóc con khi sinh con.
Về quyền lợi chi trả cũng tương tự như khoản chi phí được thanh toán cho cha mẹ khi nghỉ phép sinh con và chăm con sau sinh.
Các quyền lợi đặc biệt trong thời kỳ thai sản và nghỉ phép của cha mẹ
Thông lệ đặc biệt cho phép nghỉ thai sản/nghỉ phép cha mẹ là được miễn trừ từ việc đóng phí bảo hiểm y tế và bảo hiểm lao động cho nhân viên.
Trong thời gian nghỉ thai sản và nghỉ phép chăm sóc trẻ em, nhân viên được miễn phí đóng phí bảo hiểm y tế và bảo hiểm lao động, đồng thời các khoản phí bảo hiểm trong thời gian này được coi như đã được thanh toán. Thời kỳ nghỉ phép cha mẹ sau sinh (nghỉ phép chăm sóc trẻ em khi sinh con) cũng được miễn phí hoàn toàn các chi phí bảo hiểm.
Tiêu chuẩn để miễn phí phí bảo hiểm trong thời gian nghỉ chăm sóc trẻ/nghỉ chăm sóc trẻ khi sinh là:
- Mức lương hàng tháng: Những người đã nghỉ việc chăm con vào cuối tháng hoặc những người đã nghỉ việc chăm con từ 14 ngày trở lên trong tháng.
- Tiền thưởng: Những người nghỉ chăm con trên 1 tháng.
Bất kể có nghỉ thai sản hoặc nghỉ phép chăm sóc trẻ em hay không, chỉ cần người được bao hiểm đang nuôi dưỡng trẻ dưới 3 tuổi, nếu người được bảo hiểm yêu cầu thì số tiền lương hưu sẽ được tính dựa trên mức lương hàng tháng tiêu chuẩn cao hơn trước khi nghỉ chăm sóc trẻ.
Số tiền phí bảo hiểm cần thanh toán sẽ thấp hơn tương ứng với mức lương sau khi bị giảm (do giờ làm việc ngắn hơn sau khi trở lại làm việc sau thời gian nghỉ thai sản và sinh con).
Trong trường hợp cặp vợ chồng có thu nhập từ công việc, mỗi vợ chồng cũng có thể gửi yêu cầu riêng biệt đến cơ quan liên quan để nhận đúng phần trợ cấp được nhận của mình.
Miễn phí phí bảo hiểm nhà nước trong thời gian trước và sau sinh con
Miễn đóng phí bảo hiểm hưu trí quốc dân trong 4 tháng tính từ tháng trước ngày sinh hoặc ngày sinh dự kiến (đối với trường hợp sinh đôi trở lên thì 6 tháng tính từ 3 tháng trước ngày sinh hoặc ngày sinh dự kiến). Thuật ngữ “sinh con” ở đây đề cập đến thai kỳ từ 85 ngày (4 tháng) trở lên (bao gồm cả thai non, sảy thai,…).
Những người đủ điều kiện là những người được bảo hiểm Loại 1 của Hệ thống Hưu trí Quốc gia (những người đã sinh con) và không có hạn chế về thu nhập. Miễn phí phí bảo hiểm có thể được thực hiện sáu tháng trước ngày dự kiến sinh (hoặc có thể được thực hiện ngay cả sau khi sinh). Thời gian miễn trừ trước và sau khi sinh con sẽ được phản ánh qua số tiền lương hưu cơ bản tuổi già được nhận như thể đã đóng phí bảo hiểm.
Miễn phí phí bảo hiểm y tế quốc gia cho thời gian trước và sau khi sinh con (bắt đầu từ tháng 1 năm 2024)
Phí bảo hiểm dựa trên thu nhập và phí bảo hiểm bình quân đầu người cho Bảo hiểm Y tế Quốc gia được miễn phí cho khoảng thời gian bốn tháng từ tháng trước ngày dự kiến sinh hoặc ngày sinh con (trong trường hợp sinh đôi hoặc nhiều hơn, từ ba tháng trước ngày dự kiến sinh hoặc ngày sinh con đến sáu tháng). Thuật ngữ “sinh con” ở đây đề cập đến thai kỳ từ 85 ngày (4 tháng) trở lên (bao gồm cả thai non, sảy thai,…).
Những người đủ điều kiện là những người đang sinh con và không có hạn chế về thu nhập hộ gia đình. Tuy nhiên, nếu một hộ gia đình có phí bảo hiểm đã đạt đến giới hạn sẽ đủ điều kiện được miễn thuế, và ngay cả sau khi khấu trừ số tiền miễn thuế, phí bảo hiểm vẫn vượt quá giới hạn thì trong một số trường hợp, việc miễn trừ có thể không thực sự được cấp.
Nếu thông báo được thực hiện trước khi con chào đời, tháng bắt đầu được tính miễn phí bảo hiểm y tế chính là “tháng dự kiến sinh con”, nếu thông báo được thực hiện sau khi con chào đời, tháng bắt đầu tính miễn giảm chi phí chính là “tháng sinh con”. (Nếu thông báo được thực hiện trước khi con chào đời, “tháng dự kiến sinh” tại thời điểm thông báo được sử dụng làm cơ sở, ngay cả khi tháng thực tế sinh khác với tháng dự kiến sinh.)
Việc miễn phí bảo hiểm này sẽ có hiệu lực cho việc sinh con bắt đầu từ tháng 11 năm 2023 (đơn đăng ký phải được thực hiện sau ngày có hiệu lực). Trong trường hợp sinh vào tháng 11 năm 2023, thì phí bảo hiểm sẽ được miễn trong một tháng kể từ ngày có hiệu lực (tháng 1 năm 2024).
Các biện pháp để giảm phần đồng đẳng của phí bảo hiểm y tế quốc gia cho trẻ mẫu giáo
Trong số phí bảo hiểm bình quân đầu người được tính theo số người được bảo hiểm trong hộ gia đình, phí bảo hiểm cho trẻ mẫu giáo sẽ giảm 50%. Không có giới hạn thu nhập hộ gia đình.
Các khoản trợ cấp dành cho trẻ em
Trợ cấp trẻ em là khoản trợ cấp được trả cho người đang nuôi con từ 0 tuổi đến năm thứ 3 trung học cơ sở (đến ngày 31 tháng 3 đầu tiên sau khi trẻ đạt 15 tuổi). Số tiền được trả (mỗi đứa trẻ) được tính như sau:
- Dưới 3 tuổi: 15.000 yên mỗi tháng
- Từ 3 tuổi đến trước khi kết thúc lớp 1 và lớp 2 trung học cơ sở: 10.000 yên/tháng, đứa trẻ thứ ba trở đi: 15.000 yên/tháng
- Học sinh lớp 3 trung học cơ sở: 10.000 yên/tháng
Đứa trẻ thứ ba trở lên là đứa trẻ thứ ba trở đi được chăm sóc cho đến khi tốt nghiệp trung học (ngày cuối cùng của năm mà trẻ đủ 18 tuổi). Đối với những người vượt quá hạn chế thu nhập, khoản tiền 5.000 yên cho mỗi đứa trẻ một tháng sẽ được cấp làm một khoản trợ cấp đặc biệt tạm thời.
Hạn chế thu nhập là từ 9.6 triệu yên trở lên mỗi năm (đối với các gia đình có hai con và người vợ/chồng kiếm ít hơn 1.03 triệu yên mỗi năm). Sau tháng 10 năm 2022, quyền lợi đặc biệt này đã được hủy bỏ đối với các hộ gia đình có thu nhập hàng năm từ 12 triệu yên trở lên (hai đứa trẻ và người vợ/chồng với thu nhập hàng năm từ 1.03 triệu yên trở xuống).
Trợ cấp nuôi dưỡng trẻ em
Các khoản trợ cấp này được cung cấp cho những người trở thành gia đình có ba hoặc mẹ đơn thân, do cha mẹ đã ly dị hoặc các lý do khác. Trẻ em đủ điều kiện là những người đã đủ 18 tuổi vào ngày 31 tháng 3 đầu tiên.
Nếu trẻ đang nhận được lương hưu công cộng như lương hưu cho người còn sống, khoản trợ cấp sẽ không được hỗ trợ nữa. Tuy nhiên, nếu số tiền lương hưu công cộng thấp hơn so với trợ cấp nuôi dưỡng trẻ em, trợ cấp sẽ được thanh toán để bù đắp khoảng chênh lệch đó. Nếu cha hoặc mẹ là một phụ huynh đơn thân có khuyết tật, họ có quyền nhận trợ cấp nuôi dưỡng trẻ em cho phần chênh lệch nếu số tiền trợ cấp nuôi dưỡng trẻ em cao hơn số tiền phần bổ sung cho trẻ.
Thậm chí nếu gia đình có đủ cha mẹ, nhưng cha hoặc mẹ đang có một số khuyết tật nhất định, họ vẫn có thể có được đủ điều kiện nhận trợ cấp. Để đảm bảo về khoản trợ cấp này, các gia đình nên làm đơn kiến nghị để được chính quyền xem xét và nhận được câu trả lời thỏa đáng nhất.
Có các hạn chế về thu nhập khi nhận trợ cấp này, và số tiền nhận được phụ thuộc vào số lượng trẻ em, thu nhập của người nhận trợ cấp đủ điều kiện và các yếu tố khác. Để biết thông tin chi tiết, vui lòng tham khảo tại văn phòng thành phố hoặc khu phố nơi bạn sống. Và tuỳ thuộc vào đối tượng đang sinh sống ở Nhật Bản với vai trò gì, các khoản trợ cấp từ chính quyền địa phương cũng sẽ khác nhau. Theo dõi JapanBiz để cập nhật nhanh nhất các vấn đề liên quan đến đời sống, văn hoá, xã hội và pháp luật của xứ sở Phù Tang.
Ý kiến