Người Nhật có niềm đam mê mãnh liệt với công việc. Họ thậm chí có thể từ bỏ kỳ nghỉ bên gia đình để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Bên cạnh sự tận tụy, cống hiến đáng nể phục ấy, người dân Nhật Bản còn có những quy tắc đặc thù trong khi làm việc, xứng tầm để thế giới học hỏi. Một trong những văn hóa khác biệt nhất đó là Nemawashi – Văn hóa cuộc họp.
Mục lục
Nemawashi (根回し – ねまわし) là gì?
Nemawashi – 根回し trong tiếng Nhật có nghĩa là vặn rễ cây, bứng rễ cây để chuyển cây sang một chỗ đất mới. Khi chuyển cây, bạn cần phải xử lý những rễ cây trước đó một thời gian để cây có thời gian mọc rễ mới; dễ dàng di chuyển và thích nghi với môi trường mới hơn. Trong việc bứng rễ cây, nếu người trồng không biết xử lý gốc cây, rễ cây thì cây có thể sẽ bị chết. Nghĩa bóng của từ này chính là “thu xếp, sắp xếp”.
Tại sao lại ví von Nemawashi với văn hóa họp trong công ty?
Một cuộc họp bình thường của một công ty là lúc mọi người cùng bàn luận, đưa ra ý kiến để thống nhất quyết định. Hoặc đơn giản là để xác nhận lại nội dung đã được thống nhất trước buổi họp. Hầu hết các buổi họp ở công ty ở Nhật chỉ là giải thích các tài liệu; trả lời 1 vài câu hỏi liên quan đến vấn đề, sau đó sẽ đi đến quyết định cuối cùng và kết thúc buổi họp. Hay nói cách khác là quyết định đã coi như được đưa ra trước buổi họp.
Vì vậy, trước khi diễn ra buổi họp, cần phải tham khảo và lấy ý kiến trước của những người liên quan. Điều này sẽ khiến cho buổi họp diễn ra suôn sẻ và thuận lợi hơn. Tuy nhiên, việc đưa ra ý kiến và thống nhất quyết định cũng sẽ mất nhiều thời gian hơn. Quá trình thu thập và củng cố các ý kiến này được gọi là Nemawashi.
Tại sao công ty Nhật rất quan trọng Nemawashi trong buổi họp?
Tại Nhật Bản, các buổi họp được xem như là một nghi thức của công ty. Việc thực hiện Nemawashi để cung cấp thông tin; tham khảo và lấy ý kiến trước đó của những người có liên quan được xem là một bước quan trọng. Nemawashi không chỉ giữ cho các mối quan hệ tốt đẹp mà còn giúp cho công việc tiến triển thuận lợi; tránh những xung đột không đáng có khi tranh luận về các vấn đề trong cuộc họp.
Điều gì sẽ xảy ra nếu không thực hiện Nemawashi?
Gây ra cảm giác không được tôn trọng đối với người tham gia
Bất cứ các cuộc họp nào diễn ra đều có những ý kiến trái chiều. Người ta có câu “ 9 người, 10 ý”. Vì vậy, dù cho ý kiến bạn có hợp lý đến đâu, thì vẫn sẽ xuất hiện những ý kiến không đồng tình hoặc phản đối quyết định của bạn. Lý do cho việc không đồng tình đó, nhiều khi chỉ đơn giản là 「俺は聞いてないよ」– Tôi chưa được nghe gì về việc đó cả.
Khi một người nói câu này trong cuộc họp, có nghĩa là họ không được lấy ý kiến và đã không được trao đổi trước về quyết định/ ý kiến mà bạn đã đưa ra trong cuộc họp. Điều này khiến họ cảm giác ý kiến của mình không có giá trị; cảm giác bị tổn thương lòng tự trọng. Đó chính là lý do đầu tiên kiến cho một người nào đó có quyết định phản đối ý kiến của bạn. Dù cho ý kiến/ quyết định của bạn có hợp lý đến đâu đi nữa.
Không có đủ thời gian cần thiết để thảo luận và đưa ra ý kiến
Nếu không được Nemawashi trước, người tham gia sẽ không thể biết trước vấn đề sẽ thảo luận; cũng như ý đồ và cách giải quyết vấn đề đó của người phụ trách. Người tham gia sẽ không có đủ thời gian để xem xét cũng như đưa ra các ý kiến phù hợp để giải quyết vấn đề trong phạm vi 1 buổi họp.
Có thể dẫn tới có lời nói/ hành động không tốt
Trong những buổi họp của công ty Nhật Bản thì những phát biểu của nhân viên không những được ghi chép lại trong báo cáo; mà còn được nghe và đánh giá bởi những nhân vật giữ chức vụ quan trọng trong công ty. Vì thế mà việc Nemawashi sẽ giúp người tham gia có thời gian chuẩn bị trước, nâng cao giá trị của bản thân hơn; nếu đưa ra được những ý kiến tốt trong buổi họp. Ngược lại với điều đó, nếu không được Nemawashi trước cuộc họp; người tham gia có thể bộc phát những ý kiến thiếu sáng suốt trong cuộc họp, bị lãnh đạo đánh giá thấp hoặc tiêu cực.
Kết lại
Các công ty có quy mô càng lớn, càng truyền thống tại Nhật Bản thì Nemawashi lại càng quan trọng. Đây được xem là việc không thể thiếu trước các buổi họp. Nemawashi được xem là đặc trưng trong văn hóa làm việc của người Nhật. Quy trình này tuy tốn nhiều thời gian nhưng lại cần thiết để đảm bảo tính tập thể và minh bạch trong công ty hay các cơ sở.
Tham khảo thêm về văn hoá Nhật Bản:
Ý kiến