Tokyo, ngày 18/3/2025 – Suối nước nóng, hay onsen, từ lâu đã trở thành linh hồn của văn hóa Nhật Bản, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Tuy nhiên, tuần trước (10/3 – 16/3/2025), hàng loạt khu vực onsen nổi tiếng như Hakone và Beppu phát đi tín hiệu cảnh báo về tình trạng thiếu nước nghiêm trọng. Khủng hoảng này không chỉ làm lung lay trải nghiệm du lịch mà còn đặt ra thách thức lớn cho ngành công nghiệp phụ thuộc vào “vàng trắng” của xứ sở hoa anh đào.
Mục lục
Thực trạng thiếu nước tại suối nước nóng Nhật Bản
Tình hình tại các suối nước nóng Nhật Bản đang trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết. Theo thống kê từ Cơ quan Du lịch Quốc gia Nhật Bản (JNTO), khoảng 18% cơ sở onsen lớn trên cả nước phải cắt giảm thời gian hoạt động trong tuần qua do nguồn nước không đủ đáp ứng. Tại Hakone, một điểm đến quen thuộc gần Tokyo, lưu lượng nước giảm 28% so với cùng kỳ năm 2024. Ở Beppu, nơi được mệnh danh là “kinh đô onsen” với hơn 2.500 suối, lượng nước tiêu thụ hàng ngày vượt quá mức tái tạo tự nhiên tới 35%.
Nguyên nhân chính là sự gia tăng đột biến của du khách quốc tế. JNTO dự đoán Nhật Bản sẽ đón 36 triệu lượt khách nước ngoài trong năm 2025, tăng 15% so với năm trước, với lượng lớn đến từ Việt Nam, Hàn Quốc và Mỹ. Mỗi du khách sử dụng trung bình 140 lít nước cho một lần tắm onsen, gấp đôi mức tiêu thụ nước sinh hoạt của người dân địa phương, theo nghiên cứu của Viện Môi trường Nhật Bản.
Thêm vào đó, thời tiết bất thường cũng góp phần làm trầm trọng tình hình. Mùa thu 2024 ghi nhận nhiệt độ trung bình tăng 1,8°C so với mức thông thường, khiến nguồn nước ngầm tại nhiều khu vực như Kusatsu suy giảm đáng kể.
Hậu quả của khủng hoảng thiếu nước đối với suối nước nóng Nhật
Khủng hoảng thiếu nước đang để lại dấu ấn rõ rệt trên cả du khách và kinh tế địa phương. Với những người mong chờ trải nghiệm onsen trong chuyến đi Nhật Bản năm 2025, thực tế không còn như kỳ vọng. Tại Hakone, nhiều du khách báo cáo nước nóng không đủ nhiệt độ hoặc phải chờ đợi hàng giờ vì bể tắm hoạt động cầm chừng.
Về kinh tế, các thị trấn sống dựa vào onsen đang lao đao. Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản (MLIT) ước tính thiệt hại doanh thu tại các khu vực như Beppu lên tới 1,5 tỷ yên (khoảng 10 triệu USD) chỉ trong tuần qua. Nếu không có giải pháp kịp thời, hàng trăm nhà nghỉ truyền thống ryokan và cửa hàng địa phương có nguy cơ đóng cửa. “Onsen là trái tim của cộng đồng chúng tôi. Thiếu nước đồng nghĩa với mất tất cả,” bà Miyuki Oda, chủ một ryokan tại Kusatsu, bày tỏ.
Xa hơn, danh tiếng của Nhật Bản với tư cách là “đất nước của onsen” đang bị đe dọa. Với hơn 3.200 khu vực suối nước nóng tự nhiên, quốc gia này từng là điểm đến không có đối thủ trong lĩnh vực du lịch thư giãn. Tuy nhiên, nếu khủng hoảng kéo dài, Nhật Bản có thể mất vị thế trước các quốc gia khác như Thổ Nhĩ Kỳ hay Canada.
Các khu vực suối nước nóng Nhật chịu ảnh hưởng nặng nhất
Không phải mọi onsen đều rơi vào tình trạng báo động, nhưng một số khu vực nổi tiếng đang gánh chịu hậu quả nghiêm trọng nhất:
- Hakone: Đón hơn 22 triệu lượt khách mỗi năm, nguồn nước tại đây bị khai thác quá mức bởi cả du khách nội địa và quốc tế.
- Beppu: Với hơn 130 triệu lít nước tiêu thụ mỗi ngày, Beppu đang đứng trước nguy cơ cạn kiệt nguồn cung.
- Kusatsu: Nước nóng giàu khoáng chất tại đây giảm cả về lượng và chất, khiến du khách thất vọng.
Những địa danh này không chỉ là điểm đến du lịch mà còn là di sản văn hóa sống động của Nhật Bản, đòi hỏi sự bảo vệ khẩn cấp.
Hành động từ chính phủ và cộng đồng để cứu suối nước nóng Nhật
Trước áp lực ngày càng lớn, chính phủ Nhật Bản đã nhanh chóng vào cuộc. Ngày 16/3/2025, Bộ Môi trường công bố kế hoạch hạn chế khai thác nước ngầm tại các onsen lớn, dự kiến có hiệu lực từ tháng 7/2025. Ngoài ra, chính phủ sẽ chi 60 tỷ yên (khoảng 400 triệu USD) để hỗ trợ các cơ sở lắp đặt hệ thống tái chế nước, với mục tiêu cắt giảm 25% lượng nước tiêu thụ vào cuối năm 2026.
Ở cấp địa phương, các chủ onsen đang tìm cách thích nghi. Tại Hakone, một nhóm 20 cơ sở đã thống nhất giảm giờ mở cửa và chia sẻ nguồn nước trong giờ cao điểm. Đồng thời, JNTO phát động chiến dịch “Onsen Xanh” nhằm khuyến khích du khách giảm thời gian tắm từ 15 phút xuống 8 phút. “Đây là trách nhiệm chung của tất cả chúng ta,” bà Hana Suzuki, đại diện JNTO, nhấn mạnh.
Về lâu dài, các chuyên gia kêu gọi xây dựng mô hình du lịch bền vững. “Onsen không chỉ là tài nguyên mà còn là linh hồn của Nhật Bản. Chúng ta phải hành động ngay hôm nay để bảo vệ nó cho ngày mai,” tiến sĩ Akihiro Sato từ Đại học Hokkaido nhận định.
Lời khuyên cho du khách muốn trải nghiệm suối nước nóng Nhật 2025
Dù đối mặt với thách thức, onsen vẫn là điểm nhấn không thể bỏ qua khi đến Nhật Bản năm 2025. Du khách có thể áp dụng một số gợi ý sau để tận hưởng trọn vẹn:
- Tránh mùa cao điểm: Lựa chọn tháng 4-5 hoặc 9-10 để giảm áp lực lên nguồn nước.
- Thử các onsen ít nổi tiếng: Những nơi như Shirahama (Wakayama) hay Kinosaki (Hyogo) vẫn đảm bảo chất lượng mà không quá đông.
- Nghiên cứu trước chuyến đi: Kiểm tra thông tin qua các trang web du lịch hoặc công ty lữ hành để tránh các khu vực đang gặp khó khăn.
Kết luận: Tương lai nào cho suối nước nóng Nhật?
Khủng hoảng thiếu nước tại suối nước nóng Nhật Bản là lời cảnh tỉnh cho cả chính quyền và cộng đồng quốc tế. Những nỗ lực hiện tại cho thấy quyết tâm bảo vệ di sản văn hóa độc đáo này, nhưng thành công hay không phụ thuộc vào sự phối hợp chặt chẽ giữa tất cả các bên. Với hàng triệu du khách, trong đó có người Việt Nam, lên kế hoạch khám phá Nhật Bản mỗi năm, mỗi người đều có thể góp phần bằng cách du lịch một cách có ý thức. Tương lai của onsen không chỉ là câu chuyện của Nhật Bản mà còn là trách nhiệm của toàn cầu.
Ý kiến