Một trong những món ăn đại diện cho nền ẩm thực phong phú của Nhật Bản mà chúng ta không thể bỏ qua đó là món katsudon. Katsudon được nhiều người nước yêu thích nhờ vẻ ngoài khác lạ và hương vị hấp dẫn, trong khi đó với người Nhật Bản, katsudon thường được ăn trước mỗi kì thi. Vậy món ăn này có gì hấp dẫn và đại diện cho điều gì trong văn hóa xứ sở Phù Tang? Cùng JapanBiz tìm hiểu trong bài viết dưới đây bạn nhé!
Mục lục
Tìm hiểu về món katsudon trong văn hóa người Nhật
1. Katsudon là gì?
Katsudon là món ăn xuất hiện từ khá lâu đời tại Nhật Bản và được người dân nơi đây rất yêu thích. Sở dĩ tên katsudon ra đời là nhờ được ghép tên từ những thành phần làm nên món ăn. Katsudon là tên được ghép từ “tonkatsu” – sườn cốt lết và “donburi” – món cơm ăn kèm thịt hoặc cá truyền thống. Vậy nên có thể khẳng định món ăn Katsudon chính là món cơm sườn cốt lết rán truyền thống của người Nhật và được ăn kèm với trứng và các loại gia vị khác.
Cách làm katsudon
Trong truyền thống của người dân xứ sở Phù Tang, họ thường ăn katsudon cùng với cơm trắng với phần thịt rán được cắt thành từng miếng dài, món ăn ngon nhất khi mới nấu xong bởi thịt lợn sẽ giữ được độ giòn của lớp rán cùng cái nóng hổi quen thuộc của món ăn mới ra lò. Ngày nay việc chế biến katsudon cũng trở nên đa dạng hơn với nhiều nguyên liệu khác nhau, nhưng về cơ bản thì phần thịt và cơm trắng sẽ là những thứ không thể thiếu.
Katsudon thường được phục vụ kèm với một loại rau củ muối cùng một bát canh miso nhỏ. Ngày nay, ngoài sử dụng thịt lợn người Nhật còn sáng tạo với các nguyên liệu như katsudon vị bò và vị gà,… Sự thay đổi bao gồm nước sốt katsudon không còn giữ vị nguyên bản như trước mà có nhiều hương vị khác nhau.
Bạn có thể cân nhắc khẩu vị và sở thích của bản thân để lựa chọn như demi katsudon – gồm có nước sốt demi-glace và đậu Hà Lan, một đặc sản ở Okayama, shio katsudon – với muối, một đặc sản khác nữa ở Okayama, shōyu-dare katsudon với nước tương, thể hiện phong cách vùng Niigata, và miso katsudon loại katsudon rất được yêu thích ở Nagoya.
2. Ý nghĩa truyền thống của món katsudon với người Nhật
Món ăn mang lại may mắn
Katsudon được biết đến một cách thân quen nhất như là món cơm đầy đủ topping của người Nhật. Cũng chính yếu tố này khiến cho món ăn mang ý nghĩa rất đặc biệt với người Nhật nói chung và các học sinh tại Nhật Bản nói riêng. Người Nhật tin rằng việc ăn món katsudon sẽ mang đến may mắn cho người ăn, nhất là với các bạn học sinh, sinh viên đang trong thời gian chuẩn bị cho các kì thi của mình. Vì trong từ “Katsu” của tiếng Nhật có nghĩa là “thành công”, “may mắn”.
Món ăn mang hương vị tuổi thơ
Bên cạnh ý nghĩa đó, Katsudon còn là món ăn đặc biệt vì khi dùng sẽ gợi nhớ về gia đình, đặc biệt là bàn tay và những công sức của người mẹ để chăm lo cho gia đình và những đứa con. Ở Nhật có một giai thoại rất nổi tiếng kể về ý nghĩa của món katsudon như thế này: Cảnh sát Nhật Bản thường cho các nghi phạm ăn katsudon và nói: “Cậu có bao giờ nghĩ bố mẹ mình sẽ cảm thấy thế nào khi biết chuyện này không?”. Kể từ đó, cơm sườn cốt lết được coi là một công cụ trong quá trình “thẩm vấn” tội phạm với mong muốn gợi nhớ về tình cảm ấm áp trong gia đình.
3. Món katsudon ra đời như thế nào?
Katsudon là một biến thể của món donburi truyền thống của người Nhật có từ thời kỳ Edo với tô cơm trắng và nhiều loại thức ăn bên trên. Cho đến dưới thời kỳ Meiji thì nhu cầu về sự đa dạng và phong phú trong ăn uống mới trở nên mạnh mẽ hơn tạo điều kiện cho việc sáng tạo nên nhiều phiên bản mới của món ăn. Đó cũng là lúc mà món katsudon của thời điểm hiện tại ra đời, không chỉ sở hữu vẻ ngoài bắt mắt mà hương vị đậm đà của món ăn giúp giữ chân thực khách lâu hơn.
Cho đến những năm 20 của thế kỷ XX, phiên bản katsudon lần đầu tiên xuất hiện ở các trường đại học. Ngôi trường đầu tiên được ghi nhận là trường Đại học Waseda. Ban đầu nhà hàng này đã cho thịt chiên tonkatsu với nước sốt và dùng kèm với một bát cơm. Tuy nhiên vị thịt khá khô và họ đã nghĩ ra cách cho thêm trứng chiên vào để tạo vị đậm đà hơn. Và từ đó món katsudon chính thức trở thành món ăn quen thuộc và xuất hiện ở hầu hết các nhà hàng, quán ăn tại Nhật Bản.
Món katsudon có thật sự hấp dẫn như lời đồn?
Về hình thức, món katsudon thu hút thực khách ngay từ ánh nhìn đầu tiên nhờ sở hữu một vẻ ngoài vô cùng bắt mắt và ngon miệng. So với nhiều món ăn Nhật Bản truyền thống khác thì katsudon là món ăn hiếm hoi được trưng bày hoàn toàn khác biệt và tạo cảm giác mới lạ cho người thưởng thức.
Đương nhiên sự sáng tạo của món ăn sẽ không quá đặc biệt so với nhiều món ăn phương Tây nhưng sự khác biệt của món katsudon vẫn tạo ra điểm nhấn rất riêng với người dân xứ sở Phù Tang. Sự hấp dẫn đến từ những miếng thịt giòn cùng với hương thơm của món ăn này. Katsudon được trình bày bên trên một tô cơm nóng với phần cơm bên dưới cùng các loại gia vị như hành lá làm cho món ăn thêm phần đặc sắc hơn và thu hút người dùng.
Đó là về mặt hình thức, còn về hương vị của món ăn này thì bất kể là thực khách nào khi được thưởng thức món katsudon xong đều khó quên được hương vị đậm đà của nó. Thưởng thức món katsudon với một miếng cơm nóng cùng miếng thịt được chiên giòn mang lại cảm giác hấp dẫn khó cưỡng với thực khách. Thịt được bọc một lớp bột bên ngoài và chiên lên giòn rụm. Hương vị bên trong của thịt vẫn giữ được độ ngọt và không bị quá khô nhờ có lớp vỏ bột.
Trong khi đó, lớp trứng chiên cũng tăng thêm phần lạ miệng cho người dùng. Những hương vị đặc trưng của món ăn này hòa quyện lại cùng nhau tạo nên một sự đặc sắc cho món ăn. Bên cạnh đó sự kết hợp hài hòa của màu sắc món ăn cũng mang đến cho người thưởng thức nhiều cảm giác ngon miệng và hấp dẫn hơn hẳn.
Điều thú vị về món Katsudon có thể bạn chưa biết
Đó là món katsudon này được biết đến gần như là món ăn truyền thống của người Nhật. Tuy nhiên, cách chế biến ra miếng thịt cốt lết tonkatsu trong món katsudon đã được người Bồ Đào Nha giới thiệu vào Nhật Bản lần đầu tiên. Khi mới du nhập vào Nhật, người ta xem món ăn này như một món ăn phương Tây được chế biến theo kiểu Nhật và món này thường được gọi là katsuretsu hoặc katsu.
Katsudon cũng như nhiều món ăn khác tại Nhật Bản luôn khiến các quốc gia trên khắp thế giới ngạc nhiên về sự khác biệt và hấp dẫn của món ăn. Dù được trang trí và chế biến một cách rất giản dị và gần gũi nhưng những món ăn của người dân xứ sở Phù Tang luôn tạo ra những nét riêng với nhiều ý nghĩa trong đời sống văn hóa quốc gia.
Ý kiến