Baito là gì? Cách tìm việc làm ở Nhật Bản

Việc làm bán thời gian ở Nhật Bản thực sự rất phong phú. Tuy nhiên, họ thường yêu cầu khả năng giao tiếp vững chắc về tiếng Nhật. Nếu tiếng Nhật của bạn vẫn còn yếu, tiếng Anh có thể tạo nên sự khác biệt khi xin việc làm thêm. Các nhà hàng quốc tế và trường ngoại ngữ thường tìm kiếm nhân viên có khả năng nói tiếng Anh cũng như các ngôn ngữ khác. Ngoài ra còn có một số trang web đăng tuyển việc làm dành cho người nước ngoài. Vậy cụ thể baito là gì ở Nhật và cách tìm các công việc baito như thế nào? 

Việc làm bán thời gian ở Nhật Bản: Baito là gì? 

Dù gọi là công việc bán thời gian hay baito thì việc tìm kiếm nguồn thu nhập thường được đặt lên hàng đầu trong danh sách những việc cần làm đối với những sinh viên mới đến Nhật Bản. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách tìm được một công việc bán thời gian tốt, phù hợp với lịch trình cá nhân, đủ thu nhập để sinh sống tại Nhật Bản. Làm thế nào để tìm được việc làm thêm ở Nhật Bản? Nguy cơ bị lừa và cách phòng tránh? Có thể tìm được việc làm ở Nhật Bản mà không cần nói tiếng Nhật không?  

1. Baito là gì? 

Đầu tiên, bạn cần phải biết rằng, ở Nhật Bản, công việc bán thời gian phần lớn được gọi là “baito”. Từ này là viết tắt của “Arubaito” (アルバイト), bắt nguồn từ từ tiếng Đức “Arbeit” có nghĩa là “công việc”. Mặc dù hầu hết đều là sinh viên nhưng điều đó không có nghĩa là chỉ có sinh viên mới có quyền ứng tuyển vào vị trí các công việc làm thêm. Có một số người lớn, phụ nữ và người già cũng đang làm việc bán thời gian này. Các cuộc phỏng vấn cho công việc baito thường diễn ra nhanh chóng và lương có thể được trả bằng tiền mặt vì nó thường không cao. Vì các công việc làm thêm thường chỉ mang tính tạm thời nên tỷ lệ luân chuyển nhân viên có thể khá cao. Không có gì lạ khi người Nhật làm thêm một công việc baito bên cạnh công việc chính của họ để kiếm thêm tiền. 

Nhiều du học sinh khi đến Nhật Bản luôn có ý định làm việc bán thời gian để trang trải chi phí và các khoản chi khác trong cuộc sống (thậm chí nhiều sinh viên người Nhật Bản cũng đi làm thêm như du học sinh nước ngoài khác). Luôn có một số nhu cầu cơ bản mà tại sao nếu sinh viên chỉ phụ thuộc vào tiền tiêu vặt thì có thể họ sẽ không duy trì được việc ở lại. Vì vậy, đối với hầu hết các sinh viên này, việc làm thêm là cần thiết để sinh sống tại đất nước mặt trời mọc. Sau khi ổn định cuộc sống trong một căn hộ và đồ dùng học tập, việc đầu tiên là tìm một công việc bán thời gian. Bên cạnh đó, việc làm thêm cũng giúp du học sinh đến Nhật Bản được “va chạm” nhiều hơn với người bản địa, hiểu cách sống cũng như cải thiện khả năng tiếng Nhật. 

2. Làm việc tại Nhật Bản: khung pháp lý cho sinh viên nước ngoài 

Có một số quy tắc do chính quyền Nhật Bản đặt ra mà người nước ngoài cần phải tuân theo nếu họ muốn làm việc với thị thực du học. Một ví dụ thực tế bạn có thể tham khảo: bạn sẽ không được phép làm việc nếu không có giấy phép làm việc. Sau khi được cấp, bạn sẽ chỉ được phép làm việc một số giờ giới hạn mỗi tuần. Loại quy tắc tương tự cũng áp dụng cho những người ở lại Nhật Bản và mong muốn làm việc với Visa làm việc trong kỳ nghỉ.  

Làm việc tại Nhật Bản mà không nói được tiếng Nhật có khó không? 

Một khó khăn khác khi làm việc tại Nhật Bản là trình độ tiếng Nhật của bạn thành thạo đến mức nào. Hầu hết các công việc đều yêu cầu phải trao đổi bằng lời nói với khách hàng và có kiến ​​thức nhất định về tiếng Nhật. Yêu cầu này mặc dù rất mạch lạc nhưng có thể nhanh chóng trở thành vấn đề đối với những người mới bắt đầu đến Nhật Bản. Tuy nhiên, có một số công việc không yêu cầu ứng viên phải nói tiếng Nhật trình độ cao. 

Trước hết, có những công việc yêu cầu người làm thêm phải nói được tiếng Anh. Với hơn 31 triệu du khách vào năm 2018 (8 triệu vào năm 2013), du lịch Nhật Bản đã từng có thời kỳ nở rộ trong quá khứ, trước khi dịch Covid-19 xuất hiện. Trình độ tiếng Anh của người Nhật nhìn chung tương đối thấp, nhiều công ty đang tìm kiếm lao động nước ngoài để bù đắp. Những người lao động nước ngoài này sẽ chịu trách nhiệm liên lạc với khách hàng nước ngoài. Tuy nhiên, dù tiếng Anh có thể là chìa khóa tìm việc nhưng bạn vẫn cần phải học một vài thuật ngữ tiếng Nhật để có thể chào đón mọi khách hàng. Về lâu dài, rất có thể bạn cũng sẽ cần phải củng cố kỹ năng tiếng Nhật của mình để gắn bó với công việc tốt hơn. 

Sau đó, có những công việc baito không yêu cầu bất kỳ sự tương tác nào với khách hàng. Một số công việc thuộc loại này có thể được mở cho người nước ngoài, ngay cả với người có trình độ tiếng Nhật thấp, chẳng hạn như công việc trong các công ty phát triển trò chơi, công việc kiểm thử phần mềm hoặc công việc mang tính bản địa hóa của người làm việc. Tuy nhiên, những vị trí này thường yêu cầu ứng viên làm bài kiểm tra viết bằng ngôn ngữ mẹ đẻ của họ. Đầu bếp, phụ bếp và người rửa bát cũng thuộc loại công việc này. 

Cuối cùng, một trong những cách dễ nhất để tìm việc làm thêm với tư cách là người nước ngoài là làm việc trong các nhà hàng hoặc cửa hàng ở đất nước của bạn, có sẵn ở Nhật Bản. Đối với những khách hàng đang tìm kiếm trải nghiệm đích thực, một nhân viên thực sự đến từ quốc gia nơi nhà hàng hoặc cửa hàng tọa lạc có thể tạo ra sự khác biệt lớn. Ví dụ: một người phục vụ là người bản địa của nước Ý làm việc trong tiệm bánh pizza, một nhân viên người Pháp trong một cửa hàng bánh ngọt hoặc một người quốc tịch Anh làm việc trong một quán rượu chắc chắn sẽ làm khách hàng cảm thấy hứng thú và muốn thử trải nghiệm ở quán hơn. 

Làm thế nào để tìm được việc làm ở Nhật Bản? 

Đầu tiên, mặc dù nghe có vẻ đáng ngạc nhiên nhưng có rất nhiều vị trí trống dành cho các đối tượng đang tìm kiếm công việc làm thêm, làm bán thời gian ở Nhật Bản, điều duy nhất bạn cần làm là đi bộ xuống phố để tìm việc làm. Hãy nhìn vào mặt tiền các cửa hàng, cửa hàng, quán cà phê và nhà hàng xung quanh bạn và chắc chắn bạn sẽ thấy những lời mời làm việc đang chờ bạn ứng tuyển. 

Một cách khác để dễ dàng tìm kiếm các công việc bán thời gian phù hợp với nhu cầu của bạn là hãy truy cập các trang web tuyển dụng trên mạnh. Baito dành cho người nước ngoài hầu hết đều giống nhau ở mọi nơi. Nếu bạn có bạn bè hoặc người quen từ đất nước của bạn ở Nhật Bản, hãy nhờ họ giúp đỡ, vì họ có thể có nhiều thông tin hữu ích hơn cho bạn. Đừng ngần ngại gặp gỡ nhiều người cùng quốc gia với bạn tại Nhật Bản vì họ có thể giúp ích rất nhiều cho bạn trong việc tìm kiếm công việc bán thời gian đầu tiên tại đây. 

Một lựa chọn nữa là chỉ cần tìm kiếm cơ hội việc làm trên Internet. Trong vài năm qua, nhiều nền tảng việc làm hướng đến người nước ngoài đã xuất hiện, trong đó nổi tiếng nhất là Gaijinpot. 

Quá trình tuyển dụng thường không mất nhiều thời gian như khi bạn tìm kiếm một công việc chính thức. Hầu hết các nhà tuyển dụng sẽ yêu cầu sơ yếu lý lịch của bạn và/hoặc phỏng vấn bạn trước khi nhận việc. Việc nộp đơn không có vấn đề gì vì nhiều công ty sẵn sàng đào tạo nếu bạn chưa có kinh nghiệm.  

Cách làm công việc bán thời gian hoặc Arubaito (アルバイト) ở Nhật Bản 

Arubaito (アルバイト) là một từ mượn tiếng Nhật từ tiếng Đức, arbeit. Nó đề cập đến công việc bán thời gian. Việc người Nhật làm công việc bán thời gian là điều phổ biến, đặc biệt là đối với các sinh viên đại học. Theo Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi (tháng 2 năm 2022), những người làm việc bán thời gian chiếm gần 24% tổng số lao động ở Nhật Bản. 

Arubaito, hay còn gọi là baito rút gọn, cũng rất phổ biến đối với người nước ngoài ở Nhật Bản. Tổ chức Dịch vụ Sinh viên Nhật Bản (Jasso) ước tính rằng 70,4% sinh viên quốc tế được tài trợ bởi tư nhân làm công việc bán thời gian. 

1. Hạn chế về thị thực và công việc 

Theo tình trạng cư trú, bạn phải trải qua các quy trình khác nhau để tìm được các việc làm bán thời gian. Người có thị thực du học và người có thị thực phụ thuộc phải xin phép văn phòng nhập cư Nhật Bản. Để đăng ký, bạn phải nộp Đơn xin phép tham gia vào hoạt động khác ngoài hoạt động được phép theo mẫu Tư cách cư trú đã được cấp trước đó trước khi tìm việc làm. 

Sinh viên và người có thị thực phụ thuộc chỉ có thể làm việc 28 giờ mỗi tuần. Tuy nhiên, sinh viên có những hạn chế chặt chẽ hơn khi không được phép làm việc trong các dịch vụ giải trí dành cho người lớn. Họ cũng phải ưu tiên việc học và chỉ sử dụng số tiền này để trang trải chi phí học tập và sinh hoạt. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến việc bị trục xuất, do đó, đừng vì quá muốn kiếm thêm thu nhập mà bất chấp các quy định, vì hậu quả nhận lại là rất lớn. 

Người có thị thực làm việc và hoạt động văn hóa phải chọn công việc bán thời gian phù hợp với loại thị thực của họ. Người có thị thực hoạt động văn hóa phải nộp đơn đăng ký riêng cho công việc. Quy trình là trước tiên hãy tìm một công việc bán thời gian và sau đó nộp đơn xin phép. Người có thị thực làm việc có thể làm công việc bán thời gian ngay lập tức, miễn là nó phù hợp với loại thị thực của họ. 

2. Lương của các công việc baito như thế nào? 

Bằng cách làm việc bán thời gian, bạn có thể kiếm được 900 yên đến 3.000 yên mỗi giờ, tùy thuộc vào loại công việc và nơi bạn làm việc. Mức lương tối thiểu là khác nhau giữa các tỉnh thành trên khắp cả nước. Các thành phố ở thành thị có mức lương tối thiểu cao hơn so với khu vực nông thôn. Tuy nhiên, chi phí sinh hoạt ở khu vực thành thị cũng cao hơn. Dưới đây là mức lương tối thiểu ở một số tỉnh dựa trên dữ liệu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản (2021). Tokyo đứng đầu, trong khi Okinawa có số lượng thấp nhất. Người lao động phổ thông thường kiếm được cao hơn mức lương tối thiểu một chút. 

3. Yêu cầu trình độ tiếng Nhật 

Nếu bạn mới đến Nhật Bản và trình độ tiếng Nhật còn hạn chế thì cũng đừng lo lắng vì sẽ có những công việc bán thời gian hoàn toàn không yêu cầu kỹ năng tiếng Nhật, mặc dù điều đương nhiên là bạn sẽ tìm thấy nhiều cơ hội hơn nếu bạn có ít nhất kỹ năng đàm thoại. Dưới đây là 7 công việc bán thời gian phổ biến của cư dân quốc tế tại Nhật Bản: 

3.1. Giáo viên ngoại ngữ 

Là người nước ngoài, ngôn ngữ mẹ đẻ của bạn sẽ luôn là một lợi thế ở Nhật Bản. Có rất nhiều công việc giảng dạy ngoại ngữ, và không chỉ có tiếng Anh. Các công việc này cũng được trả lương khá cao, đặc biệt nếu bạn dạy các ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh. 

• Mức lương: 1.000 Yên – 2.800 Yên mỗi buổi học 
• Kỹ năng tiếng Nhật: Cơ bản đến không có tiếng Nhật 

3.2. Nhân viên nhà bếp 

Mặc dù công việc bồi bàn sẽ yêu cầu tiếng Nhật giao tiếp nhưng bạn chỉ cần tiếng Nhật giao tiếp ở mức cơ bản để làm nhân viên bếp. Bạn chỉ cần tương tác với đồng nghiệp nên tiếng Nhật hạn chế vẫn có thể chấp nhận được. Bạn cũng sẽ có cơ hội nâng cao kỹ năng tiếng Nhật của mình tại các nơi làm việc tương tự như thế này. 

• Mức lương: 900 Yên – 1.100 Yên một giờ 
• Kỹ năng tiếng Nhật: Cơ bản đến không có tiếng Nhật 

3.3. Nhân viên kho 

Công việc trong kho thường là các công việc liên quan đến sản xuất như lắp ráp, xử lý, kiểm tra, đóng gói, phân loại, lấy hàng và kiểm tra chất lượng. Sẽ không khó để tìm được cơ hội vì nhu cầu cao cho vai trò này. 

• Mức lương: 1.100 Yên – 1.500 Yên một giờ 
• Kỹ năng tiếng Nhật: Cơ bản đến không có tiếng Nhật 

3.4. Giao đồ ăn nhanh 

Nếu bạn thích di chuyển xung quanh thay vì làm việc trong nhà, bạn có thể thích làm công việc giao đồ ăn nhanh. Các công ty thường cung cấp phương tiện nhưng sẽ yêu cầu phải có giấy phép lái xe. Nếu bạn không có, một số công ty cũng chấp nhận người đi xe đạp. 

• Mức lương: 1.000 Yên – 1.200 Yên một giờ 
• Kỹ năng tiếng Nhật: Tiếng Nhật đàm thoại 

3.5. Cửa hàng tiện lợi 

Có hơn 55.000 cửa hàng tiện lợi trên khắp Nhật Bản, một trong những quốc gia có nhiều cửa hàng tiện lợi nhất trên thế giới. Đây là lựa chọn phổ biến của sinh viên quốc tế để làm việc ở đây do ca làm việc linh hoạt, cũng như mức thu nhập khá tốt so với mặt bằng các công việc bán thời gian. Cửa hàng tiện lợi mở cửa 24/7 nên giờ làm việc có thể điều chỉnh phù hợp với lịch học của nhân viên làm thêm. 

• Mức lương: 820 Yên – 1.300 Yên một giờ 
• Kỹ năng tiếng Nhật: Tiếng Nhật đàm thoại 

3.6. Nhân viên phục vụ nhà hàng/quán bar 

Theo Khảo sát về lối sống của sinh viên quốc tế được tài trợ tư nhân năm 2019 (JASSO), 40,2% sinh viên quốc tế làm việc trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống. Một số nhà hàng cung cấp ngày và giờ linh hoạt nên rất có lợi cho sinh viên. Một phần thưởng nữa là những công việc này thường bao gồm các bữa ăn miễn phí nên tiết kiệm thêm chi phí cho người làm thêm. 

• Mức lương: 1.050 Yên – 1.300 Yên một giờ 
• Kỹ năng tiếng Nhật: Tiếng Nhật đàm thoại 

3.7. Nhân viên lễ tân 

Làm lễ tân trong các khách sạn sẽ mang đến cho bạn cơ hội quý giá để học hỏi về lòng hiếu khách của người Nhật. Yêu cầu song ngữ tiếng Nhật và tiếng Anh ở vị trí này là rất cao. Ban quản lý khách sạn cũng vui vẻ chào đón những người nói các ngôn ngữ khác, chẳng hạn như tiếng Trung và tiếng Hàn, để quảng bá chỗ ở thân thiện với người nước ngoài. 

• Mức lương: 1.100 Yên – 1.200 Yên một giờ 
• Kỹ năng tiếng Nhật: Tiếng Nhật lưu loát 

3.8. Thông dịch viên, phiên dịch 

Người dịch thường làm việc với văn bản viết, trong khi thông dịch viên dịch bằng miệng. Rất nhiều ngành nghề ở Nhật Bản cần biên dịch viên. Ví dụ như các công ty trong ngành công nghiệp trò chơi nhằm mục đích bản địa hóa và các tổ chức y tế để hỗ trợ bệnh nhân. Bạn càng có nhiều kinh nghiệm thì tỷ lệ của bạn sẽ càng cao. 

• Mức lương: 1.200 Yên – 1.300 Yên một giờ 
• Kỹ năng tiếng Nhật: Tiếng Nhật lưu loát 

Để tìm kiếm một công việc bán thời gian tại Nhật Bản, càng cần biết các thông tin cơ bản về việc làm ở quốc gia này để có sự chuẩn bị cho riêng mình. Dù về cơ bản công việc làm thêm không có yêu cầu quá khắt khe và cũng khá dễ tìm, tuy nhiên chuẩn bị cẩn thận sẽ giúp bạn tìm được việc làm baito với mức lương tốt hơn. Các thông tin trong bài viết về baito là gì, làm thế nào để tìm việc baito,… sẽ giúp ích nhiều hơn cho bạn đọc.