Yamaha: Từ cây đàn piano đến hãng xe nổi tiếng 

Yamaha đã trở thành một trong những thương hiệu về Piano nổi tiếng nhất trên thế giới hiện nay. Tuy nhiên, ít người biết được rằng thương hiệu này bắt nguồn từ việc một chiếc đàn Organ bị hỏng ở một trường tiểu học và đã phải nhờ một người tên là Yamaha Torakusu, khi đó đang là nhân viên sửa chữa thiết bị y tế trong một bệnh viện gần đó sửa chữa. Hãy cùng Japanbiz tìm hiểu về khởi đầu của Yamaha nhé.

Khởi nguồn ý tưởng về chiếc piano nội địa 

Cơ duyên từ chiếc Piano bị hỏng 

Năm 1884 là năm mà rất ít trẻ em ở Nhật Bản được đến trường. Ở mỗi trường đều có một bộ phận riêng để khuyến khích các gia đình cho con em đi học. 

Higuchi Rinjiro là một người như vậy. Anh ấy đã làm công việc này tại trường tiểu học Hamamatsu ở tỉnh Shizuoka. Một ngày nọ, một cây đàn organ được mang từ Mỹ về và đặt trong trường. Tất cả các sinh viên đều bị mê hoặc bởi âm thanh tuyệt vời mà họ nghe thấy lần đầu tiên. Khi đó, chìa khóa phòng đặt đàn organ cũng do chính thầy hiệu trưởng trực tiếp quản lý. 

Tuy nhiên, chỉ 2 tháng sau, chiếc đàn này bị hỏng. Vào thời điểm đó, đàn organ của Nhật Bản đều được nhập khẩu. Không người Nhật nào hiểu được cấu tạo của nhạc cụ này. Không ai có đủ khả năng để sửa chữa nó. Người quản lý sau đó không biết phải làm gì và hỏi Higuchi. 

Higuchi hỏi một người bạn của anh ta, người là giám đốc bệnh viện Hamamatsu vào thời điểm đó. Và anh được giới thiệu với một người đàn ông rất giỏi về máy móc và hiện đang sửa chữa thiết bị y tế cho bệnh viện. Người đó là Yamaha Torakusu. 

Yamaha Torakusu – người được tin cậy để sửa chiếc piano hỏng

Yamaha Torakusu không đến từ thành phố Hamamatsu. Cha ông đến từ tỉnh Wakayam và là một trong những binh lính của quân đội của lãnh chúa nổi tiếng Tokugawa. 

Năm 17 tuổi, Torakusu từ bỏ nghiệp võ. Ông ấy đến Osaka để làm việc cho một cửa hàng đồng hồ. Ông rất thích những chiếc đồng hồ bỏ túi thời bấy giờ. Từ đó, ông đã quyết tâm tự chế tạo ra một chiếc. Sau đó, ông chuyển đến tỉnh Nagasaki để theo học về kĩ thuật chế tạo đồng hồ từ một người Anh. 

Không chỉ đồng hồ, ông còn rất giỏi về những kĩ thuật liên quan đến dụng cụ y tế. Sau thời gian học tập, Torakusu quay trở lại Osaka với ý định chuyên tâm vào việc sản xuất đồng hồ. Tuy nhiên do không đủ vốn, ông chỉ có thể mở một cửa hàng bán đồng hồ. Công việc kinh doanh cũng không được thuận lợi. Ông đành phải chuyển sang làm nghề sửa chữa đồ y tế cho đến năm 33 tuổi. 

Làm việc ở Osaka, nhưng đôi khi cũng đi du lịch đến các tỉnh khác. Tình cờ trong một chuyến công tác đến Hamamatsu, Ông đã gặp giám đốc bệnh viện Hamamatsu và được yêu cầu sửa chữa bộ phận chiếc đàn này. Sau đó, ông quyết định chuyển đến nơi này sinh sống. 

“Tôi có thể làm một chiếc như thế này với chỉ 3 Yên!”

Sau khi được Higuchi giới thiệu sửa đàn organ, Yamaha Torakusu đã đến trường tiểu học Hamamatsu. Đây là lần đầu tiên ông được nhìn thấy một cây đàn organ. Cùng kinh nghiệm sửa chữa đồng hồ và dụng cụ y tế nhiều năm, không khó để Torakusu tìm ra nguyên nhân dẫn đến hỏng đàn. Nguyên nhân đơn giản là 2 lò xo bị hỏng. 

Tuy nhiên, Torakusu không bắt tay ngay vào việc sửa chữa nó. Trong đầu nảy ra một ý nghĩ: “Giá như mình có thể tách từng bộ phận ra để nghiên cứu thì có lẽ mình sẽ làm được một cây đàn như thế này.” Thời đó, Nhật Bản hoàn toàn chưa sản xuất được đàn Organ. Giá một chiếc nhập khẩu từ Mỹ là 45 Yên (tương đương với 450,000 USD hiện nay). 

Thế nhưng thật bất ngờ là vị hiệu trưởng của trường tiểu học Hamamatsu khi đó đã đồng ý với nguyện vọng của Torakusu. Từ đó, Torakusu bắt đầu chuỗi ngày mày mò từng bộ phận của chiếc đàn Organ. Ông tháo rời từng bộ phận, vẽ lại từng bản vẽ chi tiết rồi lại lắp ghép lại. Sau nhiều nghiên cứu, ông ấy đã đưa ra một tuyên bố, “Tôi chỉ cần 3 yên để làm một chiếc chính xác như thế này!” 

Từ ý tưởng đến hành động không hề dễ dàng 

Không có đủ tiền để sản xuất đàn Organ

Sau khi hoàn thành bản thiết kế, Torakusu đủ tự tin rằng mình có thể sản xuất một cây đàn guitar với giá chỉ 3 yên. Tuy nhiên, lúc đó ông không có đủ vốn để sản xuất các vật dụng thử nghiệm. Ở Hamamatsu, ông không có họ hàng.  

Sau nhiều lần bị từ chối, cuối cùng Torakusu cũng gặp được người hiểu mình. Ông là một nghệ nhân trang trí tên là Kawai Kisaburo. Cảm kích trước sự nhiệt tình của Torakusu, Kawai Kisaburo không chỉ đồng ý cho Torakusu mượn. Mà còn cho Torakusu mượn một phần cửa hàng để có nơi làm việc. 

Sau đó, khi được hỏi tại sao anh lại quyết tâm sản xuất những bộ phận của chiếc đàn này. Yamaha Torakusu chia sẻ: “Tôi tin rằng trong thời gian không xa, đàn organ sẽ có mặt tại tất cả các trường tiểu học tại Nhật Bản. Nếu chúng ta có thể tự sản xuất, nó chắc chắn sẽ tạo ra một nguồn lợi nhuận khổng lồ”. 

Vào khoảng thời gian này, Nhật Bản cũng bắt đầu bổ sung các khóa học âm nhạc vào các trường đại học và những phụ kiện như đàn organ cũng trở thành công cụ thiết yếu. Nếu việc nội địa hóa chiếc Organ thành công, Torakusu sẽ không chỉ giúp các trường học tiết kiệm hơn được chi phí. Mà còn giúp nền kinh tế Nhật Bản không phải ỷ lại quá nhiều vào nước ngoài. 

Cây đàn đầu tiên không tạo ra được âm thanh như kỳ vọng

Sau 2 tháng nỗ lực tìm kiếm nguyên liệu trong nước, Yamaha Torakusu và Kisaburo đã cho ra mắt thành công sản phẩm thử nghiệm đầu tiên của mình. Tuy nhiên, khi kiểm tra, cây đàn cho âm thanh không tốt bằng hàng Mỹ, chắc chắn không phải để bán. 

Họ chia sẻ những khó khăn hiện tại của họ với Sekiguchi, người khi đó là chủ tịch của Shizuoka. Sekiguchi đã viết thư giới thiệu cho một người tên là Izawa. Izawa là giám đốc văn phòng âm nhạc Tokyo (tiền thân của trường đại học nghệ thuật Tokyo hiện nay). 

Izawa là người từng học âm nhạc ở Mỹ và hiểu rất rõ về âm nhạc. Tuy nhiên, có một con đường dài 250 km từ Hamamatsu đến Tokyo, thời đó có rất nhiều đường núi hiểm trở và khó đi. Sau nhiều cân nhắc, cả hai quyết định chấp nhận nguy hiểm, mang chiếc đàn đến gặp Izawa.

Chuyến đi gặp Izawa cho những chiếc Organ nội địa đầu tiên

Sau khi gặp được Izawa, đánh giá của Izawa giống như hai người tưởng tượng. Nhìn bề ngoài, nó trông giống như một chiếc đàn organ nhưng âm thanh thì hoàn toàn khác. Điều này cũng dễ hiểu, vì cả Kawaigi Saburo và Yamaha Torohisa đều không có chút kiến thức nào về âm nhạc. 

Khi đó, Izawa đồng ý để Kawai Kizaburo và Yamaha Tiger ở lại làm học sinh cá biệt để học nhạc. Học được một thời gian, cả hai quay lại, quyết tâm dùng những gì đã học để chế tạo một cây đàn organ khác. Sau đó, họ đi một quãng đường dài để mang cây đàn organ đến Tokyo để Izawa kiểm tra. 

Điều đáng ngạc nhiên là lần thứ hai này, Izawa đã chấp nhận sản phẩm của họ. Khách hàng đầu tiên đặt mua 5 chiếc Organ đầu tiên là Sekiguchi, chủ tịch Shizuoka. Sau đó, có rất nhiều đơn đặt hàng từ khắp nơi trên thế giới. Đàn organ trong nước được biết đến quá nhanh, một phần là do Izawa đã giúp phổ biến rộng rãi trong thế giới âm nhạc “Nhật Bản đã sản xuất được những chiếc đàn Organ đầu tiên”. 

Không dừng lại ở Organ, Yamaha tiếp tục với Piano 

Sự ra đời của “Yamaha Fukin Seijosho”

Sau khi nhận được một số lượng lớn đơn đặt hàng từ khắp nơi trên cả nước. Để xây dựng hệ thống sản xuất của mình. Torakusu và Kisaburo đã cùng nhau tài trợ cho một công ty có tên là “Yamaha Fukin Seijosho” và bắt đầu tuyển dụng các kỹ sư. 

Higuchi cũng là một trong những người đã đầu tư vào việc thành lập công ty. Chỉ 1 năm kể từ khi thành lập, số lượng nhân viên đã vượt quá 100 người. Trong số các nhân viên của công ty lúc bấy giờ, nổi tiếng nhất là một người tên Kawai Koichi. Kawai Koichi không chỉ là một thanh niên còn rất trẻ, anh còn được biết đến như một “thiên tài” trong lĩnh vực kỹ thuật. Koichi bắt đầu làm việc cho công ty theo lời giới thiệu của Higuchi. 

Cơ duyên tuyển dụng “Thiên tài” kỹ thuật

Khi vừa mới tốt nghiệp tiểu học, có một lần Kawai Koichi nhìn thấy một chiếc xe ngựa chạy qua. Sau đó, tự bản thân ông đi tìm những mảnh gỗ vụn và lắp ghép thấy một chiếc xe có cấu trúc y hệt như vậy rồi cưỡi chó vui đùa là một câu chuyện rất nổi tiếng khi đó. Sau lần đó, Higuchi đã nói chuyện với Koichi hỏi về ước mơ trong tương lại thì Koichi đã nói rằng: “Tôi muốn chế tạo ra những máy móc có thể tạo ra âm thanh”. Vì thế mà Higuchi đã giới thiệu Koichi cho Torakusu. 

Năm Kawai Koichi bắt đầu làm việc cho công ty cũng là năm công ty chuyển sang hình thức công ty cổ phần và đổi tiên thành “Nihon Gakki Seijo Kabushikaisha”. Vào thời điểm đó, Higuchi cũng trở thành Phó tổng giám đốc; và phụ trách công việc kinh doanh của công ty. 

Bắt tay vào nghiên cứu chế tạo Piano

Sau khi hoạt động của công ty đi vào quỹ đạo và lại thành công trong việc kêu gọi vốn. Ngay lập tức Torakusu đã bắt tay vào việc nghiên cứu để chế tạo một chiếc Piano. Tự bản thân Torakusu sang Mỹ để tìm hiểu về các phụ kiện cũng như máy móc cần thiết để làm một chiếc Piano. 

Trước khi đi, Yamaha Torakusu đã gọi riêng Kawai Koichi ra để nhờ nghiên cứu thiết kế chi tiết Action của Piano. Action là chi tiết quan trọng nhất trong đàn Piano. Nó quyết định chất lượng âm thanh vang ra khi người chơi gõ lên phím đàn. 

Sau một thời gian mày mò nghiên cứu, cuối cùng Koichi cũng đã có thể chế tạo được những chiếc Action như ý. Khi ra ga để đón Torakusu trở về từ Mỹ, Koichi đã nắm lấy tay ông và câu đầu tiên Koichi nói là:

“Tôi đã chế tạo được những chiếc Action rồi!” 

Nhờ vào những máy móc mà Yamaha Torakusu mua tại Mỹ, cộng với những chiếc Action mà Kawai Koichi tự chế tạo ra; vào tháng 1 năm 1900, chiếc Piano đầu tiên của Nhật Bản đã ra đời. Khi đó Yamaha Torakusu 48 tuổi. Kawai Koichi mới chỉ 14 tuổi.

Thời kì đánh dấu một sự phát triển đột biến của ngành sản xuất nhạc cụ của Nhật Bản

Riêng về Koichi, ông cũng đã trở thành giám đốc sản xuất của công ty ngay ở tuổi 21. Ông cũng là người phát minh ra máy sản xuất những phím đen trên bàn Piano, Piano để bàn và Piano tự động sau này. 

Đến năm 1927, Koichi tách ra khỏi Yamaha và thành lập công ty riêng đặt tên là Kawai Musical Instruments Manufacturing. Cho đến thời điểm hiện nay, có thể nói Yamaha và Kawai là 2 thương hiệu Piano nổi tiếng nhất trên thế giới. 

Yamaha – Từ cây đàn piano đến hãng xe nổi tiếng

Những câu chuyện khởi nghiệp của đất nước mặt trời mọc luôn có thể khơi dậy tinh thần vượt khó, thử thách và sẵn sàng đón nhận những điều mới mẻ. Yamaha Motors là một trong số đó. Bắt đầu với những phím đàn piano, ít người nghĩ như vậy. Yamaha Motors sẽ trở thành một trong những công ty hàng đầu thế giới về sản xuất xe máy. 

Thế hệ người nối nghiệp giúp công ty Yamaha trở thành tập đoàn hùng mạnh  

Sau khi người sáng lập Torakusu Yamaha qua đời vào năm 1916, công ty tiếp tục sản xuất đàn piano và các loại nhạc cụ khác. Tuy nhiên, trận động đất Kanto năm 1923 và sự tàn phá của Chiến tranh thế giới thứ hai đã khiến Yamaha gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí bên bờ vực phá sản. 

Người đưa Yamaha trở lại đường đua là chủ tịch thứ ba của công ty, Kaichi Kawakami. Ông đã thực hiện một kế hoạch cải tổ lớn và giữ cho công ty tồn tại cho đến khi nó được giao lại cho con trai ông là Genichi Kawakami. “Tôi muốn chúng tôi cố gắng chế tạo động cơ xe máy.” 

Đây là câu nói huyền thoại của Chủ tịch Motoichi Kawakami, người đã khởi đầu lịch sử của Yamaha Motors. Mặc dù ra đời vào cuối thế kỷ 19, tiền thân của nó là Nippon Gakki Co. Chính sự điều hành của Kawakami đã đưa Yamaha trở thành một công ty hùng mạnh và nổi tiếng trên thế giới.

Chân dung người nối nghiệp viết tiếp câu chuyện huyền thoại cho Công ty Yamaha 

Bí quyết thành công của Kawakami trước hết nằm ở khả năng quan sát và đoán trước tương lai. Vào năm 1937, Genichi Kawakami gia nhập công ty này. Đến năm 1950, ông kế nhiệm cha mình trở thành chủ tịch thứ tư của công ty. Khi đó, Nhật Bản đang phải vật lộn trong thời kỳ hậu chiến tranh. 

Người Nhật làm việc nhiều giờ với đồng lương ít ỏi nên ít người quan tâm đến việc học nhạc cổ điển phương Tây. Vào năm 1953, khi đến châu Âu và Mỹ, ông quan sát được các gia đình ở đó theo đuổi các thú vui giải trí như âm nhạc và nghệ thuật.  

Khi về nước, ông tìm mọi cách để kích cầu cho sản phẩm của công ty mình. Năm 1954 ông mở trường âm nhạc Yamaha, mở các lớp dạy chơi đàn piano với học phí rẻ nhất và mô hình này được mở rộng sang các thành phố khác. 

Ông Kawakami muốn bảo đảm phụ huynh của các học sinh có cơ hội đánh giá các nhạc cụ của Yamaha. Đến năm 1966, Kawakami thành lập Tổ chức Âm nhạc Yamaha. 

Chính tổ chức này đã giúp phổ biến các sản phẩm của công ty qua việc thành lập các trường dạy nhạc và các cuộc thi âm nhạc ở Nhật Bản và nước ngoài. Vào năm 1954, chỉ 1% người các gia đình người Nhật sở hữu đàn piano. 40 năm sau, con số này là 20%, Yamaha trở thành nhà sản xuất piano lớn nhất thế giới. 

Yamaha chỉ được biết đến là hãng sản xuất nhạc cụ nếu như…

Trong chiến tranh thế giới thứ 2, Yamaha bắt đầu thiết kế các cánh quạt máy bay bằng gỗ. Sau đó công ty chuyển sang sản xuất các cánh quạt bằng kim loại. Sau khi chiến tranh kết thúc, thiết bị dùng để sản xuất cánh quạt không còn được dùng đến nữa. Tuy nhiên, Kawakami đã thấy được tiềm năng từ thiết bị này. 

Năm 1954, ý định thử chế tạo một động cơ mô tô của Kawakami đã thúc đẩy ông điều chỉnh lại thiết bị trên để tạo ra chiếc mô tô 125 phân khối đầu tiên của Yamaha. Sản phẩm này đã thu hút được sự chú ý của người tiêu dùng Nhật Bản. Một năm sau, Công ty Yamaha Motor ra đời. 

Sự xâm nhập của “kẻ đến sau” này vào thị trường Nhật Bản – lúc đó đã có khoảng 150 công ty sản xuất mô tô – thể hiện ý chí thách thức mạnh mẽ của công ty. Ông hiểu rằng Yamaha đang bước vào một cuộc đua khốc liệt, trong đó sự khác biệt và giá trị riêng mới mang lại thành công. 

Genichi Kawakami đã quyết định đầu tư…và thành quả đầu tiên đã xuất hiện

Ông cử kỹ sư đi châu Âu học hỏi kinh nghiệm. Ông cũng dành hơn 3 tháng ròng rã đi khảo sát những thị trường lớn như Mỹ, châu Âu. Những trải nghiệm thực tế đã được vị lãnh đạo Yamaha và các kỹ sư đúc kết để áp dụng vào mô hình kinh doanh mới. 

Thành quả đầu tiên của Yamaha là xe gắn máy YA-1, lấy cảm hứng từ mẫu xe máy thành công của Đức DKW RT125. Với thiết kế đẹp mắt, đậm chất thể thao, màu sắc mới lạ là nâu hạt dẻ, ngà voi cùng công nghệ sơn cao cấp học hỏi từ bộ phận sản xuất đàn piano, YA-1 nổi bật so với những chiếc xe được thiết kế chắc chắn nhưng có phần đơn điệu và tẻ nhạt trên thị trường bấy giờ. 

Chiếc xe Yamaha đầu tiên ra đời giữa nhiều định kiến,… và cách Genichi Kawakami tạo dựng danh tiếng cho Yamaha

Tuy nhiên, thời điểm YA-1 ra mắt, người Nhật Bản đã quen với Yamaha qua hình ảnh của những chiếc đàn. Công ty vấp phải nhiều dư luận và định kiến: “Xe Yamaha khi chạy chắc sẽ phát ra tiếng đồ rê mi”. 

Đáp lại điều này, Genichi Kawakami lặng lẽ thành lập một cuộc đua xe lên đỉnh núi Phú Sỹ năm 1955 để chứng minh sức mạnh của YA-1. Với ngôi vị quán quân và 5 vị trí khác trong top 10 ở hạng mục 125 cc, danh tiếng của Yamaha lan rộng khắp Nhật Bản. 

Thành công này mở đường cho Yamaha Motor phát triển mẫu xe “100% Nhật Bản” đầu tiên mang tên YD1 sau đó 2 năm. Trong giai đoạn tiếp theo, các sản phẩm của Yamaha vẫn vượt trội cả về thiết kế bên ngoài lẫn công nghệ động cơ bên trong. 

Có thể nói, tầm nhìn chiến lược của Genichi Kawakami là yếu tố quan trọng nhất hình thành nên “ngôn ngữ thiết kế Yamaha”. Ủng hộ sứ mệnh mang lại trải nghiệm mới và cuộc sống tốt đẹp hơn cho “Kando” cho người dùng trên toàn thế giới. 

Tổng kết

Yamaha không ngừng nỗ lực cải tiến và hoàn thiện để tạo ra những sản phẩm có thiết kế tinh xảo và công nghệ mạnh mẽ, mang đến sự thích thú và những giá trị vượt ngoài mong đợi của khách hàng.