Sự ra đời của các nền tảng điện tử từ mua sắm đến giải trí mang đến cho chúng ta rất nhiều cơ hội để tận hưởng cuộc sống. Netflix, Amazon là một trong những ứng dụng nổi tiếng nhất hiện nay ở Nhật Bản với số lượng người dùng rất lớn. Tuy nhiên, trái với suy nghĩ của nhiều người, sự xuất hiện của các nền tảng thương mại này hiện đang tạo áp lực lên đồng yên Nhật và là một trong những tác nhân khiến đồng yên mất cân bằng.
Thâm hụt “kỹ thuật số” từ những dịch vụ công nghệ nước ngoài
Theo Barclays, dòng tiền ngày càng tăng của Nhật Bản ở nước ngoài để thanh toán cho các dịch vụ như truyền phát video, xem phim và âm nhạc đang trở thành một trọng số cấu trúc quan trọng đối với đồng yên Nhật.
Nhà chiến lược gia nổi tiếng Lhamsuren, cho hay, cái gọi là “thâm hụt kỹ thuật số” của Nhật Bản, xuất phát từ các khoản thanh toán cho các công ty công nghệ nước ngoài như Netflix và Amazon.com. Các khoản thâm hụt này đã trở nên lớn hơn rất nhiều so với lĩnh vực thương mại và du lịch trong cán cân tài khoản vãng lai của quốc gia. Sharavdemberel và Shinichiro Kadota đã viết trong một ghi chú với các thông tin cho biết thâm hụt kỹ thuật số lên tới 4,8 nghìn tỷ Yên (34,7 tỷ USD) vào năm ngoái, chiếm gần 90% thâm hụt tài khoản dịch vụ của Nhật Bản.
“Sự thâm hụt kỹ thuật số này dường như phản ánh sự thay đổi cấu trúc trong hành vi của người tiêu dùng và doanh nghiệp, cho thấy nó sẽ tiếp tục tồn tại. Điều đó ngụ ý sự gia tăng áp lực bán đồng yên”, nhóm Barclays viết. Đồng yên đã giảm hơn 5% trong năm nay so với đồng đô la trong bối cảnh suy đoán rằng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản BOJ sẽ đưa ra một điều chỉnh sớm đối với chính sách tiền tệ siêu nới lỏng của mình. Đồng tiền của Nhật Bản đã giảm xuống mức thấp nhất trong ba thập kỷ vào năm ngoái do thâm hụt thương mại đáng kể, cũng như khoảng cách lãi suất ngày càng lớn với Hoa Kỳ.
Trong khi thâm hụt dịch vụ dự kiến sẽ gây áp lực lên đồng yên Nhật, các chiến lược gia của Barclays kỳ vọng sự gia tăng du lịch nội địa đến Nhật Bản sẽ khắc phục sự suy yếu trong năm nay. Họ cho biết cùng với sự kết hợp của giá cả hàng hóa thấp hơn và kỳ vọng của họ rằng BOJ sẽ điều chỉnh chính sách cho thấy đồng yên có thể giảm xuống 123 yên so với đồng đô la trong quý đầu tiên của năm 2024. Đồng yên Nhật đã được giao dịch với tỷ giá nằm trong khoảng 138,30 yên so với đồng đô la vào thứ Sáu vừa qua. Họ cũng cho biết thêm: “Sự thâm hụt kỹ thuật số là một yếu tố cấu trúc bán đồng yên, nhưng việc cải thiện tài khoản du lịch có thể sẽ có tác động lớn hơn vào năm 2023”.
Thay đổi cấu trúc hành vi của người dùng tạo tác động lên đồng yên Nhật
Người tiêu dùng Nhật Bản xem Netflix hoặc nghe nhạc trên các nền tảng phát trực tuyến quốc tế cần phải trả tiền cho những thú tiêu khiển đó và Barclays nói rằng dòng tiền chảy ra đang đè nặng lên đồng yên Nhật. Barclays cho biết trong một báo cáo nghiên cứu gần đây, sự gia tăng các khoản thanh toán cho các công ty công nghệ nước ngoài để truy cập vào các nền tảng phát trực tuyến video, âm nhạc và giải trí khác là động lực chính khiến Nhật Bản ghi nhận mức thâm hụt tài khoản dịch vụ lớn nhất trong 20 năm trở lại đây vào năm 2022.
Nền kinh tế lớn thứ ba thế giới ghi nhận “thâm hụt kỹ thuật số” 4,8 nghìn tỷ Yên (34,6 tỷ USD), chiếm 89% trong tổng thâm hụt tài khoản dịch vụ 5,4 nghìn tỷ Yên của năm ngoái.
“Việc ‘thâm hụt kỹ thuật số’ này dường như phản ánh sự thay đổi cấu trúc trong hành vi của người tiêu dùng và doanh nghiệp, và việc này sẽ còn tiếp tục tồn tại trong một thời gian dài tới. Điều đó ngụ ý sự gia tăng áp lực bán đồng yên”, các chiến lược gia Lhamsuren Sharavdemberel và Shinichiro Kadota của Barclays FX cho biết trong báo cáo.
Đồng yên đã bị lỗ so với đồng đô la Mỹ trong suốt một thời gian dài với mức giảm cao nhất lên đến 5% giá trị. Sự sụt giảm đó diễn ra sau khi đồng yên năm ngoái giảm xuống mức thấp nhất so với đồng bạc xanh trong hơn 30 năm, chủ yếu do Cục Dự trữ Liên bang tăng mạnh lãi suất so với quyết định giữ lãi suất thấp của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản.
Trong khi đó, nhu cầu về Netflix, Prime Video của Amazon, Disney+ và các nền tảng phát trực tuyến khác tăng nhanh trong thời gian phong tỏa ở đỉnh điểm của đại dịch COVID-19 và tiếp tục tăng trưởng rất mạnh cho đến năm 2022. Các nền tảng video theo yêu cầu đăng ký, chủ yếu từ Mỹ, chiếm khoảng 62% thị phần tại Nhật Bản, cao hơn nhiều so với mức 38% của các công ty Nhật Bản.
Thị trường VOD đăng ký của Nhật Bản có thể tăng lên 749 tỷ yên vào năm 2027, điều này cho thấy các khoản thanh toán cho các công ty nước ngoài có thể sẽ tăng ngay cả khi thị phần hiện tại không thay đổi. Việc người tiêu dùng Nhật Bản chuyển sang tải nhạc và sách từ việc mua album và sách giấy cũng đang gây ra cái gọi là thâm hụt kỹ thuật số.
Tuy nhiên, “sự phục hồi nhanh chóng” của khách du lịch đến Nhật Bản có thể dẫn đến việc thu hẹp thâm hụt tài khoản dịch vụ khoảng 1,8 nghìn tỷ yên trong năm nay, các chiến lược gia cho biết. Họ cũng dự đoán đồng tiền Nhật Bản sẽ giảm xuống 123 trong quý đầu tiên của năm 2024 một phần nếu Ngân hàng Trung ương Nhật Bản BOJ thay đổi các biện pháp kiểm soát đường cong lợi suất, vốn cũng đã gây áp lực lên đồng yên.
Đồng yên Nhật đang đối diện với nhiều khó khăn lớn trong suốt lịch sử lưu hành của mình cho đến thời điểm hiện tại. Sự mất giá của đồng yên so với đồng đô la chịu tác động của nhiều yếu tố khác nhau từ kinh tế, chính trị đến cả văn hoá. Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực triển khai nhiều biện pháp khác nhau để có thể cải thiện tình hình tốt hơn.
Ý kiến