Mục lục
Xuất khẩu hàng thủ công Việt Nam khởi sắc trong năm 2025
Số liệu xuất khẩu 8 tháng đầu năm 2025
Trong 8 tháng đầu năm 2025, ngành hàng thủ công mỹ nghệ của Việt Nam ghi nhận giá trị xuất khẩu gần 600 triệu USD. Đây là con số ấn tượng, cho thấy nhu cầu mạnh mẽ từ các thị trường quốc tế, đặc biệt là Mỹ và Nhật Bản. Hai quốc gia này hiện chiếm hơn 40% tổng kim ngạch xuất khẩu, khẳng định vị thế quan trọng trong chiến lược mở rộng của ngành.
So với cùng kỳ năm 2024, tốc độ tăng trưởng được đánh giá khả quan, phản ánh sự hồi phục của thương mại toàn cầu sau những biến động kinh tế.
Những nhóm sản phẩm chủ lực
Các mặt hàng xuất khẩu nổi bật gồm:
- Đồ gỗ mỹ nghệ: bàn ghế, tượng điêu khắc, sản phẩm trang trí.
- Gốm sứ: bát, đĩa, lọ hoa, đồ gia dụng mang tính nghệ thuật.
- Mây tre đan: giỏ, hộp, đồ nội thất thân thiện môi trường.
- Thêu ren và hàng dệt thủ công: khăn trải, đồ trang trí cao cấp.
- Sản phẩm từ kim loại và đá: đồ trang sức, vật phẩm mỹ nghệ.
Đây là những nhóm hàng vừa mang tính truyền thống, vừa đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh, bền vững tại các thị trường phát triển.
Vì sao Mỹ và Nhật đặc biệt ưa chuộng hàng thủ công Việt Nam?
Xu hướng tiêu dùng xanh và bền vững
Người tiêu dùng tại Mỹ và Nhật ngày càng ưu tiên các sản phẩm thân thiện với môi trường. Hàng thủ công Việt Nam sử dụng nhiều nguyên liệu tự nhiên như gỗ, tre, lá, vỏ cây… đồng thời có quy trình sản xuất hạn chế phát thải. Điều này phù hợp với xu hướng tiêu dùng xanh toàn cầu.
Yếu tố văn hóa và thị hiếu
- Tại Nhật Bản, khách hàng đánh giá cao sự tinh xảo, tỉ mỉ và tính thẩm mỹ hài hòa. Các sản phẩm thủ công Việt Nam, đặc biệt là gốm sứ và thêu ren, đáp ứng tốt những yêu cầu này.
- Tại Mỹ, người tiêu dùng chú ý nhiều hơn đến câu chuyện thương hiệu và giá trị nhân văn đằng sau sản phẩm. Những mặt hàng mang tính thủ công truyền thống, có dấu ấn văn hóa Việt Nam, được xem là độc đáo và giàu bản sắc.
Lợi thế chi phí và tay nghề của nghệ nhân Việt
Việt Nam có lực lượng lao động lành nghề, gắn bó với nghề truyền thống qua nhiều thế hệ. Nhờ vậy, sản phẩm vừa đạt chất lượng cao vừa có giá thành cạnh tranh so với nhiều quốc gia khác trong khu vực.
Cơ hội và thách thức với doanh nghiệp Việt Nam
Cơ hội mở rộng thị phần
- Nhu cầu tiêu dùng hàng thủ công tại Mỹ và Nhật vẫn duy trì ổn định và có xu hướng tăng trưởng.
- Các hiệp định thương mại như CPTPP, EVFTA và các thỏa thuận song phương giúp giảm rào cản thuế quan, mở rộng cánh cửa cho hàng Việt.
- Lợi thế về nguồn nguyên liệu tự nhiên và sự đa dạng mẫu mã tạo điều kiện để Việt Nam chiếm lĩnh nhiều phân khúc khác nhau, từ hàng phổ thông đến cao cấp.
Thách thức cạnh tranh và tiêu chuẩn chất lượng
- Các rào cản kỹ thuật: chứng nhận an toàn, nguồn gốc nguyên liệu, và kiểm định chất lượng.
- Cạnh tranh gay gắt từ Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ – những quốc gia cũng có ngành thủ công phát triển.
- Yêu cầu ngày càng cao về truy xuất nguồn gốc và tiêu chuẩn môi trường khiến doanh nghiệp Việt phải đầu tư nhiều hơn vào hệ thống quản lý.
Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh
Tập trung sáng tạo trong thiết kế và mẫu mã
Ngoài yếu tố truyền thống, doanh nghiệp cần kết hợp phong cách hiện đại để phù hợp với thị hiếu mới. Việc hợp tác với các nhà thiết kế trẻ trong và ngoài nước có thể giúp sản phẩm đa dạng và độc đáo hơn.
Đẩy mạnh thương hiệu quốc gia và câu chuyện sản phẩm
Một sản phẩm thủ công không chỉ dừng lại ở giá trị sử dụng mà còn là câu chuyện về văn hóa, lịch sử. Doanh nghiệp Việt nên chú trọng xây dựng thương hiệu, kể câu chuyện về làng nghề, nghệ nhân, và giá trị bền vững để tạo sự khác biệt.
Đầu tư công nghệ số trong quảng bá, thương mại điện tử
- Tham gia các sàn thương mại điện tử quốc tế như Amazon, Etsy, Rakuten.
- Ứng dụng công nghệ số trong quảng bá, marketing trên mạng xã hội.
- Tối ưu hóa website bằng SEO để tiếp cận khách hàng toàn cầu.
Hợp tác quốc tế và đào tạo nghệ nhân trẻ
Hợp tác với các tổ chức quốc tế giúp tiếp cận nguồn vốn, công nghệ mới. Đồng thời, cần chú trọng đào tạo thế hệ nghệ nhân trẻ để giữ lửa cho các làng nghề truyền thống, tránh nguy cơ mai một.
Triển vọng xuất khẩu hàng thủ công Việt Nam trong thời gian tới
Nhiều chuyên gia dự báo, từ nay đến cuối năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công có thể vượt mốc 1 tỉ USD nếu duy trì tốc độ tăng trưởng. Trong năm 2026 và những năm tiếp theo, Việt Nam có cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường cao cấp tại châu Âu, Bắc Mỹ và Nhật Bản, đặc biệt là phân khúc sản phẩm bền vững.
Chính phủ cùng Bộ Công Thương cũng cam kết hỗ trợ doanh nghiệp thông qua chính sách xúc tiến thương mại, mở rộng kênh kết nối quốc tế và hỗ trợ đào tạo.
Kết luận
Hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam đang chứng minh sức hút mạnh mẽ tại những thị trường khó tính nhất thế giới. Với gần 600 triệu USD xuất khẩu trong 8 tháng đầu năm 2025, Mỹ và Nhật tiếp tục là hai thị trường trọng điểm.
Tuy nhiên, để duy trì và mở rộng thành công, doanh nghiệp Việt cần không ngừng đổi mới thiết kế, nâng cao chất lượng, đầu tư thương hiệu và phát triển bền vững. Đây chính là con đường để đưa hàng thủ công Việt Nam vươn tầm thế giới, đồng thời bảo tồn và phát triển giá trị văn hóa dân tộc.
Ý kiến